Wat is cryptocurrency? Alles wat je moet weten in 2025
Betrouwbaarheid
Advertentiebeleid
Wij hechten veel waarde aan transparantie voor onze lezers. Sommige van onze artikelen bevatten affiliate links, waarmee we mogelijk een commissie verdienen via deze samenwerkingen.Wat is crypto?
Veel mensen hebben inmiddels gehoord over digitale investeringen, maar weten niet echt wat cryptocurrency echt inhoudt. Sommigen hebben zelfs een hoop geld gestoken in digitale tokens, zonder enig begrip van de mogelijkheden – en de risico’s – die deze beleggingen met zich meebrengen. In dit artikel daarom een uitgebreide uitleg van het begrip ‘cryptocurrency’.
Wat is cryptocurrency?
Een cryptocurrency is een digitale munteenheid, die gebruikt kan worden voor verschillende toepassingen. Veel investeerders kopen crypto’s als beleggingsobject, alhoewel tokens ook steeds meer gebruikt worden voor het betalen en in stand houden van digitale toepassingen. Ook kun je Crypto gebruiken voor peer-2-peer betalingen. Zo krijgen sommige mensen inmiddels hun salaris in crypto uitbetaald.
Crypto’s zijn in veel opzichten anders dan traditioneel geld, de zogenaamde fiat-valuta. Anders dan (bijvoorbeeld) euro’s en dollars worden cryptomunten niet uitgegeven door centrale banken en bestaat er ook geen regelgevende instantie. Het is een peer-to-peer systeem, dat voor haar functioneren gebruik maakt van een blockchain (een soort digitaal register). Transacties worden niet door banken uitgevoerd, maar door een netwerk van verschillende computers die (razendsnel) overschrijvingen controleren.
Soorten cryptocurrencies
Bitcoin was in 2009 de eerste cryptocurrency. De token wordt meermaals beschreven als een soort ‘digitaal goud’, een investering voor de toekomst waarmee investeerders zich kunnen wapenen tegen dalende valutakoersen. Deze token werd met name voor beleggers en speculanten gecreëerd.
In latere jaren kwamen er steeds meer verschillende munten bij, elk met hun eigen specifieke eigenschappen en (digitale) mogelijkheden. Anno 2025 is er sprake van een uitgebreid cryptolandschap vol investeringsmogelijkheden. Zo begon Vitalik Buterin samen met zijn team een eigen blockchain en cryptomunt: Ethereum. Deze crypto is niet zozeer gemaakt als beleggingsobject, maar werkt ter ondersteuning van een uitgebreid technologisch netwerk, zo benadrukt de ontwerper regelmatig.
Andere nieuwe cryptomunten die gelanceerd werden zijn bijvoorbeeld Litecoin, dat een snellere en technisch betere versie van Bitcoin wil zijn. Daarnaast is er een token als XRP (Ripple) dat juist de samenwerking zoekt met traditionele financiële partijen zoals banken. Een bijzondere vermelding is ook op zijn plaats voor meme coins zoals Dogecoin: deze tokens zijn ‘voor de grap’ ontstaan maar kunnen desondanks wel sterk in waarde fluctueren. Al deze cryptomunten worden ‘altcoins’ genoemd, wat aangeeft dat zij een alternatief vormen voor Bitcoin.
Hoe werkt cryptocurrency?
Wie cryptomunten koopt, slaat deze op in een digitale crypto wallet. Elke wallet heeft een wallet adres, een unieke code die vergeleken kan worden met een bankrekeningnummer. Vanuit je crypto wallet kun je zelf crypto versturen aan andere wallets en uiteraard kun je ook tokens ontvangen in je eigen crypto wallet.
Aangezien transacties met crypto niet via traditionele financiële instellingen plaatsvinden, moet er een ander systeem zijn om betalingen eerlijk en veilig te laten verlopen. Hier komt de blockchain die bij een cryptomunt hoort in het spel. Een blockchain kan gezien worden als een lange keten van blokken met informatie (data), waarbij elk nieuw blok een exacte kopie bevat van de gegevens die in de eerdere blokken.
Verschillende computers (nodes) zijn verantwoordelijk voor het toevoegen van nieuwe data en het controleren van de bestaande data. Dit wordt een consensus mechanisme genoemd. Er zijn verschillende manieren waarop een mechanisme kan werken. Doorgaans wordt er gebruik gemaakt van twee varianten: mining (computers lossen ingewikkelde puzzels op om data te controleren) en staking (validators zetten hun eigen crypto in om, tegen een beloning, info te controleren). Klopt alle informatie? Dan kan een transactie doorgang vinden en wordt de benodigde informatie aan een nieuw blok toegevoegd. De transactie is dan voltooid.
Hoe worden cryptocurrencies gecreëerd?
Er zijn verschillende manieren waarop nieuwe cryptomunten gecreëerd kunnen worden. De meest voorkomende manieren zijn via mining, minting en staking. De precieze werking van het creëren of vrijgeven van nieuwe tokens is grotendeels afhankelijk van de keuzes die de ontwerpers van een bepaalde cryptomunt gemaakt hebben.
- Mining: computers voeren ingewikkelde berekeningen uit om nieuwe blokken – en dus ook nieuwe cryptomunten – beschikbaar te maken. De bekendste token die gebruik maakt van mining is Bitcoin.
- Minting: Bij dit systeem worden nieuwe tokens gemaakt door een algoritme. Nieuwe tokens kunnen zowel als staking reward uitgekeerd worden, of simpelweg op de blockchain beschikbaar gesteld worden. Een voorbeeld is meme coin PEPE.
- Staking: validators stoppen hun eigen tokens in een smart contract en krijgen op deze manier de mogelijkheid om, met als beloning extra tokens, transacties te verifiëren. Spelen zij vals? Dan verliezen zij hun eigen tokens. Een voorbeeld van een staking token is Ethereum.
Verschillen tussen cryptocurrency en fiatgeld
Er zijn de nodige verschillen tussen cryptocurrency en fiatgeld. De belangrijkste verschillen hebben we in het onderstaande schema weergegeven.
| Onderdeel | Cryptocurrency | Fiatgeld |
| Uitgave | Uitgave middels blockchain technologie | Uitgifte door centrale banken |
| Centralisatie | Sterk gedecentraliseerd, zonder centrale macht | Gecontroleerd door centrale macht (bank) |
| Wettelijke status | Vaak niet wettelijk erkend als munteenheid | Wettelijk erkend als munteenheid |
| Waardecreatie | Waarde wordt bepaald door vraag- en aanbod | Waarde bepaald door achterliggende investeringen |
| Verschijning | Alleen digitaal beschikbaar | Zowel digitaal als fysiek beschikbaar |
Belangrijke cryptocurrencies
Naast Bitcoin zijn er meerdere andere belangrijke cryptomunten, alhoewel de allereerste cryptomunt nog steeds veruit het belangrijkste is. De cryptomunt heeft een totale marktkapitalisatie van $2.05T. De grootste altcoin, Ethereum, heeft op dit moment een totale kapitalisatie van $412.87B.
Naast deze cryptomunten zijn er nog enkele andere belangrijke tokens.
- Stablecoins: zijn crypto’s die de waarde van een andere valuta zoveel mogelijk volgen. Het bekendste voorbeeld is USDT (Tether), een cryptomunt waarvan de waarde altijd zo dicht mogelijk bij $1 zal liggen. Stablecoins worden gemaakt om het handelen op een blockchain gemakkelijker te maken.
- DApp tokens: sommige blockchains, zoals Ethereum, zijn ontwikkeld voor het gebruik van gedecentraliseerde applicaties. Een ander bekend voorbeeld van een grote cryptomunt binnen dit segment is Solana. Deze token heeft een market cap van $106.45B
- DeFi Tokens: Sommige blockchains zien de voordelen van gedecentraliseerde financiën en proberen (vaak in samenwerking met traditionele financiële partijen) de mogelijkheden te vergroten. Ripple (XRP) is het bekendste voorbeeld, met een market cap van $187.21B.
- Meme crypto: meme coins zijn tokens zonder duidelijke functie, die vaak voor de grap worden gemaakt. Desondanks weten zij (in veel gevallen) bij de online crypto community de nodige populariteit te verwerven. Meme coins kunnen een goede investering zijn, vanwege hun hoge volatiliteit. De bekendste meme coin is Dogecoin.
Naast deze grote groepen met belangrijke tokens vallen er nog tientallen kleinere groepen te onderscheiden, zoals AI crypto en Gaming crypto.
Waar en hoe kun je cryptocurrency kopen?
Ben je van plan om zelf crypto te kopen? Je hoeft tegenwoordig echt geen whizzkid meer te zijn om in crypto te stappen. Crypto kan gekocht worden op een crypto exchange. Er zijn gecentraliseerde exchanges (CEX) waarop je tokens kunt kopen (deze worden geleid door een bedrijf of instantie) en decentrale exchanges (DEX) die geheel via smart contracts op de blockchain zonder centrale autoriteit functioneren. Wie meer gemak wil, kan ervoor kiezen om tokens aan te schaffen via een broker.
Wie crypto wil kopen moet ten eerste geld op zijn exchange account hebben staan. Zoek op de exchange de cryptomunt waarin jij geïnteresseerd bent en geef aan hoeveel je wil kopen. De tokens zullen (vrijwel) direct in je wallet verschijnen. Veruit de meeste exchanges hebben een eigen crypto wallet, waarin de door jou gekochte tokens geplaatst zullen worden. Vanuit deze wallet kun je ervoor kiezen om deze door te sturen naar je eigen crypto wallet, alhoewel dit uiteraard niet verplicht is.
Een bijzondere manier van crypto kopen is investeren in presale crypto. Dit zijn cryptomunten die nog niet verschenen zijn, maar al wel voor een vaste prijs gekocht kunnen worden. Deze tokens koop je normaal gesproken door je wallet via de website van het crypto project aan te sluiten. Geef aan hoeveel je wil investeren en voltooi de transactie. Zodra de presale voorbij is kun je deze cryptomunten claimen.
Tegenwoordig is het ook steeds vaker mogelijk om crypto te kopen via betaal apps en digitale wallets zoals Revolut en PayPal. Ook zijn er P2P crypto marktplaatsen zoals HODL en kun je in sommige landen zelfs crypto kopen via een Bitcoin pinautomaat. Ook in Nederland zijn meerdere automaten te vinden.
Voordelen en risico’s van cryptocurrency
Investeren in crypto’s kan heel verleidelijk zijn. Regelmatig zien we in de media verhalen van mensen die dankzij cryptomunten een fortuin hebben verdiend. Tegelijkertijd zijn er de nodige risico’s aan crypto-investeringen
Voordelen:
- Crypto kan in waarde stijgen, wat het in potentie een goede belegging maakt.
- Het is mogelijk om middels staking en mining een groter rendement te behalen.
- Minder kosten door wegvallen derde partij bij P2P transacties – met name internationaal.
- Cryptomunten kunnen een bescherming bieden wanneer fiatgeld minder waard wordt.
- Transacties verlopen razendsnel, wat zeker internationaal een groot voordeel is.
- Decentraal stelsel zorgt ervoor dat de macht niet bij een kleine groep ligt.
Risico’s:
- Crypto is er volatiel en kan snel in waarde dalen.
- Regelgeving rondom crypto is erg veranderlijk en af en toe nog onduidelijk.
- Crypto wallets zijn anoniem, waardoor geldstromen minder goed te controleren zijn.
- Crypto scams zorgen voor veel gevaar: wees hier alert op.
- Overboekingen kunnen niet teruggedraaid worden, wat de eigen verantwoordelijkheid erg groot maakt.
Conclusie
Wat is crypto? Een cryptovaluta is een digitale munteenheid, die vooral gebruikt wordt als beleggingsobject. Tegelijkertijd hebben cryptomunten meer functies dan alleen het investeren: zij kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden voor P2P transacties en vormen de motor waarop blockchain-netwerken draaien. Dit maakt bijvoorbeeld ook het gebruik van gedecentraliseerde applicaties mogelijk.
Na Bitcoin, de eerste cryptomunt, zijn er diverse altcoins bij gekomen. Bekende voorbeelden zijn Ethereum, Solana en XRP. Deze tokens hebben elk hun eigen functies en toepassingen.
Hoewel cryptomunten een goede investering kunnen zijn, zitten er wel de nodige risico’s aan verbonden. Crypto’s kopen kan tegenwoordig snel en gemakkelijk: er zijn meerdere manieren om dit te doen, bijvoorbeeld via een exchange of via een wallet.
Veelgestelde vragen
Wat is cryptocurrency?
Cryptocurrency is digitaal geld, dat via een blockchain gereguleerd wordt. Cryptocurrency wordt vooral gebruikt als beleggingsobject, maar kan ook een groot aantal andere doelen dienen.
Hoe werkt cryptocurrency?
De precieze werking van cryptocurrency verschilt per munteenheid. Over het algemeen is er sprake van een netwerk van nodes (computers) die transacties gezamenlijk in kaart brengen en goed- of afkeuren. De koers van een crypto wordt bepaald door de wet van vraag en aanbod.
Is cryptocurrency veilig?
Met dank aan het decentrale consensus mechanisme kan er met crypto zelf niet gefraudeerd worden. Desondanks gaan er in de crypto wereld wel de nodige hacks en scams rond. Het is daarom zaak om je altijd goed te informeren voordat je crypto koopt.
Hoe koop ik cryptocurrency?
Crypto kopen kan tegenwoordig zeer gemakkelijk en snel via verschillende methoden. Je kunt ervoor kiezen zelf gebruik te maken van een CEX of DEX, of crypto te kopen via een broker. Ook via crypto wallets, wallet apps en zelfs pinautomaten kun je tegenwoordig veilig crypto kopen.
Referenties
- Vitalik Buterin: ‘als iedereen in Ether belegt maar niemand de technologie gebruikt heb ik gefaald’ – (Het Financieele Dagblad)
- Bitcoin ATMs in Netherlands – (Coin ATM Radar)
- Betaald krijgen in crypto’s? Fluitje van een cent – (Kamer van Koophandel)
Beste crypto-portemonnee
in numbers
Bart Schaeffer 
