RWA Nedir? Gerçek Dünya Varlık Tokenizasyonu

RWA, son dönemde finansal dünyada sıkça gündeme gelen tokenizasyon kavramıyla birlikte daha da fazla merak edilmeye başlandı. Gerçek dünya varlıklarının dijital temsillerine dönüştürülmesini ifade eden bu teknoloji, gayrimenkulden sanata kadar birçok alanda devrim yaratma potansiyeline sahip.

Peki bu dönüşüm bireysel yatırımcılara hangi fırsatları sunuyor? Kurumsal dünya bu trene nasıl hazırlanıyor?

Tüm detaylarıyla Real World Assets dünyasını keşfetmek için sizlere kapsamlı bir yazı sunacağız. RWA nedir, sorusunun yanıtı sizi bambaşka bir finansal gelecekle tanıştırabilir, hazırsanız başlayalım!

Her birkaç yılda bir, blok zincir teknolojisi için yeni bir uygulama ortaya çıkar. Bu da büyük bir heyecan yaratır.

En yeni gelişme ise gerçek dünya varlıklarının tokenleştirilmesidir. Yani gayrimenkul ve nadir şarap şişeleri gibi somut varlıklara dijital bir kimlik kazandırılması diyebiliriz. Ayrıca RWA coinleri hangileri, diye merak ediyorsanız en iyi RWA coin projeleri yazımıza göz atabilirsiniz.

Standard Chartered’ın tahminlerine göre bu gelişme, 2034 yılına kadar 30,1 trilyon dolar değerinde canlı bir pazara dönüşebilir. Bu süreçte küresel finansal sistemi de modernize eder.

Bu derinlemesine incelemede tokenizasyonun başlıca avantajlarını açıklayacağız. Ayrıca potansiyel kullanım alanlarını keşfedecek ve kitlesel benimsenme yolunda karşılaşılan zorlukları ele alacağız.

Uygulamada Tokenizasyon

Varlıkların tokenleştirilmesi fikrinin aslında 1990’lara yani Bitcoin blok zincirinin sahneye çıkmasından çok önceye dayandığını düşünmek garip olabilir.

Neden mi? Çünkü borsa yatırım fonları (ETF’ler), yatırımcılara gerçek dünya varlıklarının küçük bir kısmına sahip olma imkânı sunmaya başlamıştı.

O zamana kadar, bir ofis bloğunun ya da büyük bir külçe altının küçük bir kısmına sahip olmak mümkün değildi.

Tokenizasyon, daha geniş bir tüketici kitlesinin, gelecekte değer kazanabilecek pahalı ürünlere erişim sağlamasına olanak tanır. Token sahibi olmak, blok zincirde değiştirilemez şekilde kaydedilir. İşte bazı potansiyel uygulamalar:

• Ticari gayrimenkul: 100 milyon dolarlık bir ofis binası tokenleştirilebilir ve 1.000 dolar değerinde 100.000 hisseye bölünebilir. Bu tokenler, projede kısmi sahipliği temsil eder ve daha sonra ikincil bir pazarda satılabilir. Bu, likidite eksikliği sorununu çözmeye yardımcı olur.
• Güzel sanatlar: 2,5 milyon dolar harcayıp bir başyapıt satın almak çoğumuz için pek mümkün olmasa da, tutkulu koleksiyonerler bir araya gelerek kaynaklarını birleştirmeye daha istekli olabilir. Sanat eserlerinin tokenleştirilmesi artık kanıtlanmış bir konsepttir. İsviçre bankası Sygnum, Picasso’nun 1964 tarihli Fillette au béret adlı tablosunu satın aldığında bunu gerçekleştirdi. Mülkiyeti temsil eden tokenler yatırımcılara dağıtıldı ve satın alma teklifleri geldiğinde oy kullanma hakkı tanındı. Sonunda, %20 kârla satma kararı alındı ve getiriler akıllı kontratlar aracılığıyla dağıtıldı.
• Nadir koleksiyon ürünleri: Lüks yatlar, üst segment arabalar ve değerli viski şişeleri de tokenleştirilebilir. Bu alandaki özellikle ilginç projelerden biri ConstitutionDAO idi. Benzer fikirdeki bir grup insan bir araya gelerek, ABD Anayasası’nın orijinal bir kopyasını satın almak amacıyla 47 milyon dolarlık ETH topladı. Ne yazık ki teklifleri başarılı olamadı. Ancak bu bile, tokenizasyonun nasıl bir fon toplama hızlandırıcısına dönüşebileceğini gösteriyor.

Tokenizasyonun Faydaları

Finansal kapsayıcılığı artırmanın ve bireysel yatırımcıların ufkunu genişletmenin ötesinde tokenizasyon, mevcut sistemde mümkün olmayan önemli avantajlar sunar. Bunlar arasında:

• Geliştirilmiş güvenlik: Son yıllarda çevrim içi işlemlere olan talebin artmasıyla birlikte kredi kartı dolandırıcılığı giderek daha ciddi bir sorun haline geldi. Her yıl milyarlarca dolar kaybediliyor. Mastercard’a göre çalınan kart numaraları artık karanlık internet pazarlarında sadece 5 dolara satılıyor. Bu nedenle bu ödeme sağlayıcısı artık 16 haneli kart numaralarını şifrelemek için tokenizasyon kullanıyor. Yani bu veriler asla herkese açık bir şekilde dolaşıma girmiyor.
• Daha hızlı işlem süreleri: Geleneksel finans dünyasında işlemlerin kesinleşmesinin bazen birkaç iş günü sürebildiğini düşünmek oldukça garip. Gayrimenkul işlemlerinde ise kağıt temelli süreçler bu süreyi yıllara bile uzatabiliyor. KPMG’nin yakın tarihli bir tahminine göre tokenizasyon, mülk devri işlemlerinde altı ay ila bir yıl arasında zaman tasarrufu sağlayabilir. Hisse senetleri, tahviller ve menkul kıymetler söz konusu olduğunda ise, blok zincirde yapılan mutabakat neredeyse anında gerçekleşebilir.
• Daha düşük maliyetler: finansal piyasalar şu anda sürecin her aşamasında karmaşık işlemleri yöneten aracı kurumlara büyük ölçüde bağımlı durumda. HSBC’nin tahminlerine göre, tokenizasyon tahvil ihracıyla ilgili maliyetleri %90’a kadar azaltabilir. Blok zincirinde yapılan kayıt tutma işlemleri, hata ve anlaşmazlık riskini de azaltır. Bu da yılda 181 milyar dolar harcanan uyum (compliance) maliyetlerinde ciddi bir tasarruf sağlayabilir. Bu önemli ücret düşüşü de doğrudan tüketicilere yansıtılabilir.

Bu Sistem Nasıl İşliyor?

Tokenizasyon süreci, kullanılan blok zincir türüne ve tokenleştirilen gerçek dünya varlığına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

Gayrimenkul örneğinde genellikle söz konusu taşınmazın yasal sahibinin bir tüzel kişilik olacağı bir yapı oluşturulur. Bu noktadan itibaren tokenlar, bu varlıktaki hisseleri temsil eder. Bu durum, token sahiplerine kira geliri gibi ek ödemeler alma hakkı da tanıyabilir.

Tüm bu işlemler, akıllı kontratlar olarak bilinen merkeziyetsiz programlar aracılığıyla otomatik olarak gerçekleştirilir.

Gerçek dünya varlıklarını tokenleştirme nedir, diye merak edenler için bu kavram; gayrimenkul, sanat eserleri, nadir koleksiyon ürünleri gibi fiziksel varlıkların dijital tokenlere dönüştürülerek blok zincir üzerinde temsil edilmesini ifade eder.

Bu teknoloji, yalnızca yatırım fırsatlarını demokratikleştirmekle kalmaz, aynı zamanda işlem hızlarını artırır, maliyetleri düşürür ve finansal sistemlere şeffaflık kazandırır.

Dev kurumların ve milyarlarca dolarlık fonların bu alana yönelmesi, tokenizasyonun yalnızca bir geçici trend değil. Aynı zamanda geleceğin finans dünyasının temeli olduğunu gösteriyor.

Tokenizasyon İçin En Popüler Blok Zincirler Hangileri?

Tokenizasyon projeleri tarafından Ethereum ağının yaygın şekilde benimsendiğini duymak sizi şaşırtmayacaktır.

Dünyanın en büyük ikinci blok zinciri, uzun zamandır akıllı kontratların merkezi olarak kabul ediliyor. Ayrıca hâlâ ilk hareket edenin avantajından faydalanıyor.

ERC-20 token standardı, gerçek dünya varlıklarını temel alan tokenları oluşturmak için son derece uygundur. Geliştiriciler de Solidity programlama diline oldukça hâkimdir.

Gerçek dünya varlıkları coinleri arasında Chainlink, Algorand, Ondo Finance, Maker ve Pendle gibi projeler yer alır.

Tokenizasyon Alanındaki En Büyük Oyuncular Kimler?

BlackRock CEO’su Larry Fink, tokenizasyon alanı konusunda oldukça iyimser olduğunu açıkça dile getirmek için fazla zaman kaybetmedi.

Yaptığı röportajlarda, hisse senetlerinden tahvillere, borsa yatırım fonlarından diğer tüm finansal varlıklara kadar neredeyse her şeyin tokenleştirileceğini öngördü.

BlackRock, $BLK, CEO Larry Fink has said: ‘…the next step is the tokenisation of financial assets, and that means every stock, every bond…’ pic.twitter.com/zVrvFCoC3S

— unusual_whales (@unusual_whales) March 31, 2024

Bu sadece mutabakat sürecini kolaylaştırmakla kalmayacak. Aynı zamanda blok zincirin sağladığı şeffaflık ve izlenebilirlik, yasa dışı faaliyetlerle mücadeleye de katkı sağlayacak.

BlackRock, bu alandaki sözünü yalnızca beyanla bırakmadı, yatırım da yaptı. Şirket, Mart 2024’te BUIDL adlı fonu piyasaya sürdü. BUIDL, “BlackRock USD Kurumsal Dijital Likidite Fonu”nun kısaltması.

İlk etapta sadece kurumsal yatırımcılara sunulan bu fon, Securitize iş birliğiyle hayata geçirildi. Temel olarak ABD Hazine bonoları ve nakit gibi varlıklara yatırım yapıyor. Yatırımcılara ise aylık olarak temettü ödemesi yapılıyor.

Dünyanın en büyük varlık yöneticisi olan BlackRock’un bu teknolojiyi sahiplenmesi, oldukça olumlu bir sinyal. Deutsche Bank, Goldman Sachs ve birçok büyük finans kurumu da bu alana ilgi göstermeye başladı.

Bu erken aşamada birçok girişim şirketi, tokenizasyon altyapısını inşa ederken büyük miktarlarda yatırım almayı başarıyor. Ancak şu an için hangi platformların piyasa lideri olacağını söylemek için erken. Daha yeni ve teknolojik açıdan üstün platformlar, kritik bir avantaj elde edebilir.

Önümüzdeki Zorluklar

Tokenizasyonun etrafında büyük bir potansiyel ve fırsat olsa da, aşılması gereken bazı engeller de var. Çoğu tahmin bunun birkaç yıl içinde çok trilyon dolarlık bir pazara dönüşeceğini söylüyor. Yine de ilerleme biraz daha yavaş olabilir.

Öncelikle, tokenizasyonu destekleyen altyapı içinde bir birlik ve evrensel olarak kabul edilen standartlar gerekecek. Mevcut finansal sistemlerle sorunsuz entegrasyon şart.

Blok zincirlerin nasıl çalıştığına dair bilgi eksikliği ve kripto cüzdanların kullanımına dair dik öğrenme eğrisi, yatırımcılar arasında benimsenmeyi yavaşlatabilir. Kimse yanlışlıkla yapılan bir tuş hatasıyla tokenlerini sonsuza kadar kaybetmek istemez.

Ethereum, saniyede yalnızca yaklaşık 15 işlem gerçekleştirebilir. Bu durum düşünüldüğünde blok zincir platformlarının ölçeklenebilirliği hakkında da ciddi sorular sorulmalı. Blockchain ölçeklendirme hakkında merak ettiklerinizi yazımız sayesinde öğrenebilirsiniz.

Önümüzdeki yıllarda bu konuda birçok iyileştirme yolda. Katman 2 (Layer 2) platformlarının gelişi, ana ağdaki tıkanıklığı hafifletmeye başladı bile.

Son olarak tıpkı kripto paralar ve yapay zekâda da gördüğümüz gibi, düzenleyici kurumlar genellikle inovasyonu teşvik eder. Aynı zamanda yatırımcıları koruyan akıllı düzenlemeleri devreye sokmakta geride kalabiliyor.

Bu konuda umut var. Birleşik Krallık da dahil olmak üzere birçok ülke, tokenizasyon için küresel merkezler oluşturma isteğini açıkça ifade etti.

Hangi açıdan bakarsanız bakın, 2020’li yıllar tokenizasyonun on yılı olmaya hazırlanıyor!

Sonuç

RWA nedir? Gerçek dünya varlıklarının (gayrimenkul, sanat, tahvil vb.) blok zincir üzerinde dijital tokenlere dönüştürülmesidir. Bu sayede yatırımcılar küçük paylarla sahiplik elde edebilir, işlemler hızlanır ve maliyetler düşer.

Tokenizasyon, finans dünyasında devrim niteliğinde bir dönüşümü temsil ediyor. Real World Assets’lerini blok zincir üzerine taşınması, yatırım süreçlerini demokratikleştirir. Aynı zamanda işlem hızını artırıyor ve maliyetleri önemli ölçüde azaltıyor.

Bu teknoloji, bireysel yatırımcıların yanı sıra kurumsal oyuncular için de yeni fırsatlar sunuyor.

Elbette karşılaşılan teknik, yasal ve operasyonel zorluklar henüz aşılmış değil. Ancak küresel eğilim, bu engellerin zamanla ortadan kalkacağını ve tokenizasyonun geleceğin finansal altyapısında merkezi bir rol oynayacağını güçlü şekilde işaret ediyor.