Sui ve Solana Karşılaştırması – 2025’te Hangisi Üstün?
Biz, okuyucularımızla tam şeffaflık içinde olmayı önemsiyoruz. İçeriğimizin bir kısmı ortaklık (affiliate) bağlantıları içerebilir. Bu ortaklıklardan komisyon kazanabiliriz. Ancak, bu olası gelir hiçbir zaman analizlerimizi, görüşlerimizi veya incelemelerimizi etkilemez. Editoryal içeriklerimiz, pazarlama ortaklıklarımızdan bağımsız olarak hazırlanmakta olup, puanlamalarımız yalnızca belirlediğimiz değerlendirme kriterlerine dayanmaktadır. Daha fazla bilgi edinin
On yılı aşkın süredir kripto para dünyasını kapsamlı bir şekilde takip eden Cryptonews, güvenebileceğiniz yetkin analizler sunar. Gazetecilikte ve analizde deneyimli ekibimiz, derin piyasa bilgilerini blockchain teknolojilerinin pratik testleriyle birleştirir. Gerçeklere dayalı doğruluk ve tarafsız raporlama konusunda katı editoryal yönergeleri koruyoruz; hem köklü kripto paralar hem de yeni projeler hakkında bilgilendirici içerikler sunuyoruz. Sektördeki uzun süredir varlığımız ve kaliteli gazeteciliğe olan bağlılığımız, Cryptonews'i dijital varlıklar dünyasında güvenilir bir kaynak haline getiriyor. Cryptonews hakkında daha fazla bilgi edinin.
Sui ve Solana karşılaştırması, hız, ölçeklenebilirlik ve ekosistem açısından sundukları farklılıkları anlamak için önemlidir. Bu iki platform, merkeziyetsiz uygulamalar (dApp’ler) ve finansal işlemler için farklı teknolojiler kullanır.
Solana, kripto ayı piyasasının ardından güçlü bir geri dönüş yapmaktadır. Sui hız, düşük işlem maliyetleri ve kullanım kolaylığı için tasarlanmış yeni bir ağdır.
Sui ve Solana karşılaştırması, her iki platformun işlem hızı ve genişleme durumunu ortaya koyar. Ayrıca, uygulama geliştirme avantajlarınıda gösterir.
Bu iki platformu karşılaştırırken, geleceğin teknolojisine yön verecek devlerden birini seçme zamanı geldi. Bu blok zincirlerin geleceği üzerine etkilerini daha derinlemesine anlamak için karşılaştırmaya geçelim.
Solana ve Sui
Sui
Solana
Lansman Tarihi
Mayıs 2023
Mart 2020
Fiyat
$2.29
$129.18
Piyasa Değeri
7,88 milyar dolar
94,26 milyar dolar
Toplam Arz
10.00B
533,68 milyon
Ağdaki Aktif Tokenlar
30+
Milyonlarca
Aktif Geliştiriciler
1.400+
3.300+
Sui ve Solana Nedir?
Sui ve Solana, merkeziyetsiz uygulamalar ve borsalar için akıllı kontrat blok zincirleridir. Bu blok zincirleri, gelişmiş özellikler sunar. Her iki zincirde, Ethereum gibi öncü akıllı kontrat platformlarına kıyasla çok daha yüksek işlem kapasitesi sunar.
Hızlı ve ekonomik işlemler için farklı metodlar kullanır. Solana ve Sui gibi ağlar akıllı kontrat işlevselliğini daha erişilebilir kılmak amacıyla geliştirilmiştir.
Ethereum’da yapılan işlemlerin maliyetinin çok daha altında kullanıcılar benzer uygulamalara erişebilir ve genişleyen ekosistemler keşfedebilir.
Solana, güçlü meme coin piyasaları ve hızla büyüyen DeFi pazar yerleri ile tanınmaktadır. Öte yandan Sui, erişilebilirlik ve güvenlik üzerine kurulu bir kitle geliştiriyor. Meme coinler ile işlemler için konsolide likidite sunarak kullanıcı deneyimini artırıyor.
Sui Nedir?
Sui, Mysten Labs tarafından geliştirilmiş ve 2023 yılında piyasaya sürülen bir katman-1 akıllı kontrat blok zinciridir. Bu proje başlatılamayan Facebook Diem projesinin eski üyeleri tarafından hayata geçirilmiştir.
Sui, Ethereum’un 12 ila 15 TPS işlem hızına göre çok daha hızlıdır. Saniyede 297.000 işleme kadar çıkabilir.
Yeni kullanıcılar çok ilgi gösterdi. Ancak, SUI tokenin fiyatı işlem maliyetlerini belirliyor. Bu maliyetler 0,01 ile 0,02 dolar arasında sabit kaldı. SUI token, ağın işleyişi için gerekli enerjiyi sağlamaktadır.
Move programlama dili, protokolün çekirdeğinde yer alır. Bu programlama dili, güvenli uygulama geliştirmeyi daha hızlı ve sezgisel hale getirmeyi hedefler.
Move, Ethereum Virtual Machine (EVM) zincirlerinden farklıdır. Solidity gibi dillerden ayrılır. Move, varlıkları belirli özelliklere sahip nesneler olarak tanımlar.
Bu durum kodlama sürecini daha basit ve yönetilebilir kılar. Sui’nin hızı ve düşük maliyetli işlemleri, benzer özelliklerle bilinen Solana ile doğal bir kıyaslama yapılmasına neden olur.
Solana Nedir?
Solana Labs, yüksek performanslı bir akıllı kontrat blok zinciri olan Solanayı 2020 yılında başlattı. Projenin temeli, 2017 yılında kurucu Anatoly Yakovenko’nun bir teknik döküman yayınlamasına dayanıyor.
Bu kitap, projenin hedeflerini ve mimarisini detaylı bir şekilde açıklıyor. Solana’nın hevesli kullanıcıları, hızlı blok zamanları ve düşük maliyetler yüzünden bu platformu seçiyor.
Ayrıca, ekosistemi sürekli büyüyor. BONK gibi büyük meme coinler, Solana ekosisteminin dikkat çeken parçalarındandır.
Solana’da Sui gibi hızlı ve maliyet etkin işlemler sunar. Teorik olarak, saniyede 65.000 işlem yapabilir.
Fakat ağ yoğunluğunun arttığı dönemlerde işlem maliyetleri zaman zaman artabilir. Ayrıca, Solana ağı 2024 yılı dahil olmak üzere çeşitli kesintilere maruz kalmıştır.
Sui ve Solana karşılaştırması yapılırken, Solana’nın işlem ücretleri için yerel token olan SOL’u kullandığı ve bu durumun işlem maliyetlerinde dalgalanmalara yol açabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Ancak, ağdaki ortalama gaz ücretleri genellikle bir sentin altında seyreder. SOL fiyatlarındaki değişimler ve artan ağ rekabeti, işlem maliyetlerini zaman zaman artırabilir.
Tokenomik: Ana Farklar Nelerdir?
Sui ve Solana’nın tokenomik yapıları arasında belirgin bir fark vardır. Sui’nin arzı sabit bir maksimum seviyeye sahipken, Solana’nın arzı zamanla azalır.
Bu, iki projenin farklılıklarını ortaya koyar. Sabit bir maksimum arz, yeni tokenlerin basılmayacağı anlamına gelir.
Bu durum Sui’nin fiyatı için olumlu bir etki yaratabilir. Sui için üretilecek toplam token miktarı 10 milyar ile sınırlıdır.
Diğer yandan Solana, enflasyonist bir strateji izler. Ancak bu oran, zamanla düşerek nihayetinde %1,5 ile sınırlandırılacak ve böylece arz disenflasyonist bir yapıya bürünecektir.
Solana, başlangıçtaki yüksek enflasyona rağmen, ayı piyasasında 8 dolara düştü. Ancak, 2024 ortalarında 260 dolara ulaşarak güçlü bir toparlanma gösterdi. Ardından 295,40 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Sui Tokenomik Açıklaması
Sui’nin 10 milyar adetle sınırlı sabit arzı, ağ talebinin artmasıyla birlikte tokenler için rekabeti körüklemektedir. Sui blok zincir üzerindeki işlemler, SUI tokenlerini kullanarak finanse edilir.
İşlem ücretleri, her biri bir SUI tokeninin milyarda birine eşit olan MIST birimleri ile ödenir. Başlangıçtaki token dağılımı, staking ödülleri ve diğer girişimler için uzun vadede kaynak sağlar.
Ayrıca, Mysten Labs, erken dönem katkıda bulunanlar ve yatırımcılar gibi ana gruplar için önemli miktarlarda token ayrılmıştır.
İşte Sui’nin tokenomik yapısının bir dökümü:
-
Topluluk Rezervi (%50): Bu fon, validator teşvikleri ile araştırma ve geliştirmeyi destekler. Ayrıca, platformun büyümesi için hibe programlarınada yardımcı olur.
-
Erken Katkıda Bulunanlar (%20): Sui projesinin temel geliştiricileri için ayrılmıştır.
-
Yatırımcılar (%14): Erken dönem yatırımcılara, toplam arzın %14’ü olan 1,4 milyar SUI tahsis edilmiştir. Bu yatırımcılar arasında Coinbase Ventures, a16z ve Samsung Next gibi blok zinciri devleri bulunmaktadır.
-
Mysten Labs Hazinesi (%10): Mysten Labs’ın hazine fonuna 1 milyar SUI ayrılmıştır. Bu hazine ayrıca tahvil ve diğer varlıklarıda barındırmaktadır.
-
Topluluk Erişim Programı ve Uygulama Testçileri (%6): Erken kullanıcılar, sorunsuz bir deneyim için toplam arzın %6’sını almıştır.
Önemli olarak, Sui projesi herhangi bir airdrop sunmamıştır. Proje sözcüsü, airdropun projeye yeterli ilgi göstermeyen kullanıcılara token verme riskini taşıdığını belirtti.
Sui gelecekte doğrulayıcıları nasıl teşvik edecek?
Sabit arzlı bir sistemde Sui tüm tahsis edilen tokenler tükendiğinde staking ödülleri nasıl sağlayabilir? Bitcoin’de benzer bir durumla karşı karşıyadır.
Bitcoin Halving ile madencilik ödülleri giderek azalıyor. Her iki durumda, Bitcoin madencileri ve Sui doğrulayıcıları, ağ işlem ücretleri ile motive olacaktır. Bu ücretler, ağların güvenliğini sağlamak için önemlidir.
Solana Tokenomik Açıklaması
Sui ve Solana karşılaştırması yaparken Solana’nın token ekonomisini ve özellikle yerel tokeni SOL’u kullanma stratejisini ele almak faydalı olacaktır. Bu strateji, işlem ücretlerini etkileyerek kullanıcı deneyimini doğrudan etkiler.
Piyasadaki dalgalanmalara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Solana’nın aksine, Sui sabit bir arza sahip değildir. Mevcut dolaşımdaki 486,49 milyon token miktarı artmaya devam edecektir.
Ancak, enflasyon oranı her yıl %15 azalarak nihayetinde yıllık %1,5 düzeyine ulaşacak. Şu anda enflasyon oranı %5’in altındadır.
Yeni basılan bu tokenler doğrulayıcıları ağ işlemlerini güvence altına almaları için teşvik etmek amacıyla kullanılır.
Solana, Ethereuma benzer şekilde, ağda yapılan işlem ücretlerinin bir kısmını yakar. Bu, staking ödülleri için yeni token basımından oluşan enflasyonu dengelemeye yardımcı olur.
Ethereum’daki gibi, protokol çerçevesinde yapılan token yakma işlemi yalnızca temel ücretlerle sınırlıdır. Öncelikli işlem ücretleri başarılı bir yönetim teklifinin ardından doğrulayıcılara tam olarak aktarılır.
Tokenlerin %38’i, Solana Vakfı’nın yönettiği Solana Topluluk Rezerv Fonu’na ayrılmıştır. Bu fon, hibeler ve topluluk geliştirme gibi projelere destek sağlar. Solana ekosisteminin büyümesine destek olur. Ayrıca, Solana Vakfı doğrudan SOL arzının %12,5’ini almıştır.
Solana’nın arzının yaklaşık %80’i dolaşımda ve ticarete açıktır. Geri kalan %20’lik kısım ya staking hesaplarında kilitlidir. Solana Labs ile Solana Vakfı tarafından tutulmaktadır.
Mevcut durum iki kurum tarafından elde tutulan SOL tokenleri kilitli değildir. Bunlar, doğrulayıcılara yetki vermek ve ağın merkezi olmayan yapısına katkıda bulunmak amacıyla kullanılmaktadır.
Daha Geniş Ekosistem: DeFi ve DApp’ler
Solana, ekosistem büyüklüğü ve olgunluğu bakımından net bir üstünlüğe sahiptir. Kripto dünyası hızlı değişiyor. Sui, toplam kilitlenmiş değer (TVL) ile Cardano gibi büyük zincirleri geride bıraktı.
EVM olmayan zincirler arasında, Solana %8,67 ile en yüksek TVL’ye sahipken, Sui yaklaşık %1,4 ile sekizinci sırada bulunuyor.
DefiLlama’ya göre Solana 197 protokol barındırırken, Sui’de bu sayı 52’dir. Solana’daki en büyük protokol, TVL açısından likit staking’e yoğunlaşıyor. İkinci sırada merkeziyetsiz bir borsa (DEX) yer alıyor.
Öte yandan, Sui’nin ilk iki protokolü kredi piyasalarına odaklanmış durumda. En büyük DEX’i TVL sıralamasında üçüncü konumda yer alıyor.
Yazımızın ilerleyen bölümlerde Sui ve Solana karşılaştırması çerçevesinde, her iki platformunda merkeziyetsiz uygulamalar sunduğunu göreceğiz.
Bu akıllı sözleşme zincirlerinde öne çıkan protokollere bakacağız. Böylece kullanıcı tabanlarını ve her platformun sunduğu fırsatları daha iyi anlayacağız.
Sui Ekosistemi: Hangi Projeler Var?
Sui, şu anda zincir üzerinde daha az proje çalıştırmasına rağmen, likidite gibi zorluklara yönelik gelişmiş çözümler sunuyor.
Örneğin, DeepBook, Sui’nin paralel işlem yeteneğini kullanır. Bu, işlem ve takaslar için merkeziyetsiz bir emir defteri sağlar.
Sui’nin Öne Çıkan Protokolleri:
-
NAVI Protokolü: Mavi çip varlıkları ve stabil coinler için dinamik bir kredi piyasası sunar. Bu varlıklar arasında Sui, USDC, USDT, wETH ve wBTC bulunur.
-
Suilend Protokolü: Kredi piyasasını genişletir. Bu, wSOL ve suiETH gibi sarılmış varlıklar ile DEEP gibi Sui ekosistem tokenlerini kullanır.
-
Cetus AMM: Sui’nin önde gelen DEX’idir. Kullanıcılar, swap işlemleri yapabilir ve işlem ücretlerinden kazanç sağlayabilir. Ayrıca, yoğunlaştırılmış likidite pozisyonları oluşturma araçları sunar.
-
Haedal Protokolü: Sui staking için likit bir token sunar. Bu sayede kullanıcılar, getiri elde edebilir. Ayrıca, tokenlerini teminat olarak diğer DeFi işlemlerinde kullanabilirler.
-
Scallop Lend: Kullanıcılara dost bir kredi platformu sunar. Ayrıca, profesyonel kullanıcılar için gelişmiş araçlara erişim sağlayan bir kontrol panelide içerir.
-
Aftermath Finans: Havuz başına sekiz varlığa kadar destek sunan bir DEX’tir. Ayrıca, likit staking ve likidite sağlayıcılar için farming ödülleride verir.
Platformda dikkat çeken diğer protokoller, gerçek dünya varlıklarını (RWA) tokenleştiren Ondo Finance ve iki büyüyen tahmin piyasasıdır. Sui, ayrıca NFT’ler ve Web3 oyunlarını desteklemektedir.
Sui üzerinde USDC, yatırımcılara işlemler arası güvenli bir liman sağlar. Aynı zamanda DeFi getiri fırsatları yoluyla Sui’nin büyümesine ve cazibesine katkıda bulunur.
Buna karşılık, Cardano gibi bazı diğer blok zincirler büyük bir stabil coin olan USDC ve USDT’ye sahip değildir.
Solana Ekosistemi: Hangi Projeler Var?
Solana ekosistemi, hızla büyüyen ve gelişen projeleriyle dikkat çeken bir blok zincir ağıdır. Bu ekosistemde yer alan projeler, ölçeklenebilirlik, düşük işlem ücretleri ve yüksek hız gibi avantajlarla öne çıkmaktadır.
Sui ve Solana karşılaştırması, bu iki ağın sunduğu farklı özellikleri ve kullanım alanlarını anlamak için önemli bir konudur.
Solana, Sui’ye kıyasla zincir üzerinde daha fazla protokol çalıştırmasıyla uzun bir geçmişe sahip olduğunu gösterir.
Ancak Solana’nın önde gelen birçok protokolü, likit staking, merkeziyetsiz borsalar (DEX) ve kredi piyasaları gibi alanlarda, işlevsellik açısından Sui ile benzer özellikler taşır.
Solana’nın Öne Çıkan Projeleri:
-
Jito: Jito, yüksek getirileri ile likit stakingde hızla Solana’nın lider protokolü oldu. Staking ödülleri ve maksimum çıkarılabilir değer (MEV) kazançlarının birleşimi yaklaşık %9 getiri sunmaktadır.
-
Jupiter: Jupiter DEX, temel swap işlemleri sunar. Ayrıca limit emirleri, düzenli alım (DCA) ve sürekli vadeli işlem ticareti gibi özelliklerde vardır.
-
Raydium: Popüler merkeziyetsiz borsa, kullanıcı dostu arayüzü ile basit takas işlemleri sunar. Ayrıca, ileri düzey kullanıcılar için merkezi limit emir defteri (CLOB) ve limit emir desteği sağlar.
-
Kamino: Kamino, çok sayıda token için kredi verme ve borçlanma desteği sunan güçlü bir platformdur. Yüksek getirili likidite kasaları, kaldıraç araçları ve otomatik uzun/kısa sözleşmeler, kullanıcılara ekosistem varlıklarında pozisyon almayı sağlar.
-
Marinade: Marinade, likit staking platformudur. Stake delegasyonları, performansa, konuma ve diğer faktörlere göre otomatik dengelenir. Bu sayede yüksek staking ödülleri sunar. Şu anda platform %12’nin üzerinde yıllık getiri (APY) sunmaktadır.
-
Sanctum: Sanctum protokolü, Solana ekosisteminde SOL ve yaygın likit staking tokenleri için likidite havuzları oluşturur. Kullanıcıların stratejilerini kolay bir arayüzle değiştirmelerine olanak tanır.
Solana, Sui gibi USDC ve USDT desteği sunar. PayPal, DAI gibi uzun süredir test edilen varlık teminatlı stabil coinleride destekler. Ayrıca, yeni stabil coinler arasında USD gibi seçeneklerde yer alır.
Performans ve Ölçeklenebilirlik
Sui ve Solana, işlemleri güvence altına almak için proof of stake (PoS) kullanır. Bu, paylaşıma dayalı bir doğrulama mekanizmasıdır.
Bu model blok zincirinde işlemleri doğrulayan doğrulayıcıların dürüst çalışmasını sağlamak için teminat kullanır.
Her iki ağda kuralları ihlal eden doğrulayıcılar, slashing adı verilen bir ceza ile karşı karşıya kalır.
Bu durum, doğrulayıcıların ve onlara yetki veren kullanıcıların stake ettikleri tokenleri kaybetmeleri anlamına gelir.
Bu yapı, zinciri güvence altına almak için doğrulayıcılar ve üçüncü taraf stake edenlerin işbirliği yapmasını içerir. Delegated proof of stake (DPoS) olarak adlandırılır.
Proof of stake, proof of work (PoW) gibi alternatiflere göre daha enerji verimli ve genellikle daha hızlıdır. Ancak Sui ve Solana, Ethereum’dan daha fazla işlem saniyesi (TPS) sunar.
Bunun için ek yeniliklerde getirirler. Şimdi, bu iki ağın ölçeklenebilirliği nasıl ele aldığına daha yakından bakalım.
Sui: Mysticeti Konsensüs Mekanizması
Sui ağı, yenilikçi ve ölçeklenebilir bir blok zincir altyapısı sunarak benzersiz bir konsensüs mekanizması geliştirmiştir.
Mysticeti Konsensüs Mekanizması, Sui’nin işlem hızını artıran ve ağ güvenliğini güçlendiren temel unsurlardan biridir.
Sui, DPoS kullanırken aynı zamanda Mysticeti motorunu devreye almıştır. Bu motor, doğrulayıcıların işlemci (CPU) gereksinimlerini önemli ölçüde azaltır.
Kaynak kullanımını optimize eder ve gecikmeyi azaltır. Basitçe söylemek gerekirse Sui çok daha hızlıdır. Saniyede on binlerce işlemi rahatlıkla işleyebilir.
Ayrıca, Sui’nin nesne yönelimli mimarisi sayesinde paralel işlem desteği sunar. Bu yenilikler, Sui’yi işlem hızı ve ölçeklenebilirlik açısından Solana ve diğer köklü blok zincirlerinden daha ileriye taşır.
Solana: Tarihin Kanıtı
Solana, PoS’yi kullanırken işlemler için zaman damgası görevi gören Proof of History (PoH) adında bir mekanizma eklemiştir. Bu yenilik, doğrulayıcı düğümlerin işlem sırasını hızla belirlemesine olanak sağlar.
Ağın işlemleri paralel olarak işlemesine imkan tanıyarak blok sürelerini hızlandırır. Buna karşın, Ethereum gibi ağlar daha uzun doğrulama süreçlerinden geçmek zorundadır. Bu da ölçeklenebilirliklerini sınırlar.
Sui TPS ve Solana
Sui’nin 297.000 ve Solana’nın 65.000 TPS kapasitesi etkileyicidir. Ancak, bu sayılar genelde sınırlı test ortamlarında elde edilen sonuçlardır. Gerçek dünya kullanımında, her iki zincirde önemli ölçüde daha düşük işlem hacimleri gösterir.
Dune Analytics ve CoinGecko verilerine göre, Solana işlem hızı günlük ortalamalarda %23 daha hızlıdır.
Ancak, Sui’nin erken aşamasında Mysticeti konsensüs mekanizması uygulandığında sıralamalar değişebilir.
Ağ Maliyetleri ve İşlem Ücretleri
Sui ve Solana, ağ işlemleri için kendi yerel tokenlerini (SUI ve SOL) gas ücreti olarak kullanmaktadır. Blok zincir üzerinde gerçekleştirilen işlemlerin bu tokenler aracılığıyla ödenmesi gerektiği anlamına gelir.
Örneğin, borsanın saklamalı cüzdanından saklamasız bir cüzdana SUI göndermek istediğinizde, bu işlem için SUI cinsinden bir ağ işlem ücreti ödersiniz. Bu tür basit işlem genellikle oldukça uygun maliyetlidir.
Sui ve Solana, Ethereum gibi diğer akıllı sözleşme zincirlerine benzer şekilde işlem ücretlerini işlemin karmaşıklığına ve ağ trafiğine göre belirler. Sui ve Solana karşılaştırması yazımızda önemli bir yerdedir. Ancak, her iki ağın işlem maliyetlerini nasıl belirlediği konusunda bazı farklılıklar vardır.
Ayrıca, işlem ücretleri, baz tokenin değerine bağlı olarak dolar ve sent cinsinden değişiklik gösterebilir. Şimdi, ortalama işlem maliyetleri açısından Solana ve Sui’yi karşılaştıralım.
Sui Ağ Ücretleri
Sui, çoğu işlem için Solana’dan daha uygun ücretler sunar. Ancak, Sui aynı zamanda her işlem için bir depolama ücreti almaktadır.
Sui’nin gas ücreti hesaplama formülü şu şekildedir.
toplam_gas_ücreti = işlem_birimleri referans_gas_fiyatı + depolama_birimleri depolama_fiyatı
Ancak, Sui ayrıca ağdan verilerin silinmesine izin verir. Bu durumda depolama ücretlerinin %99’u kullanıcıya iade edilir.
Ortalama olarak, Sui’deki bir işlem maliyeti 0.02 doların altındadır. Bu durum onu Ethereum’un düşük maliyetli Layer-2 ağlarıyla benzer bir seviyeye yerleştirir.
Solana Ağ Ücretleri
Solana, işlem ücretlerini belirlerken işlem karmaşıklığını dikkate alır. Ancak aynı zamanda ağ tıkanıklığınıda hesaba katar.
Bu durum, bazen gas ücretlerinde ani artışlara yol açabilir. Solana, geçmişte işlemleri depolamak için kira ücreti alıyordu.
Bu model, kullanıcıların ek kira ücreti olmadan verilerini saklaması için bir minimum bakiye gerektirir. Böylece kira muafiyeti sağlanır.
Ortalama olarak, Solana’daki işlem maliyetleri 0.05 doların altındadır. Genellikle 0.03 dolar civarındadır.
Ancak, ağ tıkanıklığı hesaplaması nedeniyle işlem ücretleri zaman zaman artabilir. Örneğin, 2024’ün ikinci çeyreğinde gas ücretleri 0.18 doların üzerine çıkmıştır.
Geliştirici Ekosistemi ve Programlama Dilleri
Sui ve Solana, kullanılan programlama dilleri açısından benzerlikler taşır ve ortak kökenlere sahiptir. Solana, Rust dilini kullanır. Rust, özellikle Linux, oyun motorları ve gömülü sistemlerde popülerdir.
Sui blok zinciri, özel bir kullanım için tasarlandı. Bu sistem, Rust’tan etkilenen Move dilini kullanıyor. Move, Sui (ve Aptos) için bazı verimlilik avantajları sunar.
Akıllı sözleşme zincirlerinde sıkça karşılaşılan güvenlik sorunlarını önlemek için tasarlanmıştır. Move’un yapısı, akıllı sözleşmelere karşı en yaygın saldırılardan biri olan yeniden giriş saldırılarını azaltmada etkilidir.
Ancak, Solana’nın mimariside bu tür riskleri sınırlama konusunda güçlüdür. Şimdi, Move ve Rust dillerini ve her birinin çektiği geliştirici topluluklarına daha yakından bakalım.
Sui Geliştirici Ekosistemi – MOVE
Move, Facebook’un Diem kripto para projesi için geliştirilmiştir. Dil, Sui ve Aptos gibi projelerde kullanılmaya devam ediyor. Bu durum, projenin iptal olmasına rağmen geçerliliğini koruduğunu gösteriyor.
Sui’nin geliştiricileri, Move’a dayanan Sui Move adında bir dil oluşturdu. Bu dil, varlıkları nesne olarak ele alır ve akıllı sözleşmeler için nesne yönelimli bir yaklaşım sunar.
Bu yaklaşım, Sui’nin işlemleri paralel olarak işlemesine olanak tanıyarak yüksek işlem hızlarına ulaşmasını sağlar.
Geliştiriciler için güvenli kod yazmayı kolaylaştırırken, kullanıcılar için daha güvenli bir Web3 deneyimi sunar.
Diğer akıllı sözleşme dillerinde yaygın olan bazı riskleri azaltır. Şu anda Sui üzerinde çalışan 1.100’den fazla geliştirici bulunur.
Move’un nesne yönelimli yaklaşımı, basit sözdizimi sunar. Bu, geliştiricilere destek veren araçlarla bir araya gelir. Sonuçta, bu durum geliştirici topluluğunun büyümesine katkı sağlar.
Solana Geliştirici Ekosistemi – RUST
Rust, 2018 yılında geliştirilmeye başlanmış ve Solana’nın 2020 yılında piyasaya sürülmesiyle popülerlik kazanmıştır.
Rust, hızlı ve güvenilir olup, Dropbox, Cloudflare ve Firefox gibi yaygın kullanılan web uygulamalarında kullanılır.
Rust’ın temiz sözdizimi ve güçlü araç seti geliştiricilerin projeler üzerinde hızlı ve etkili bir şekilde çalışmalarını sağlar.
Ayrıca, hafıza verimliliği ve projeler ile kullanıcılar için güvenlik sağlayan mekanizmaları ile dikkat çeker.
Solana üzerinde Rust kullanarak çalışan 2.800’den fazla geliştirici bulunmaktadır. Rust, Solana dışında da popülerdir. Bu, platformun büyümesiyle daha fazla yetenekli geliştiriciye ulaşmayı sağlar.
Meme Coinler: Sui mi, Solana mı Daha İyi?
Meme coinler, doğru seçildiğinde ve işlemlerin zamanlaması uygun yapıldığında büyük getiriler sağlayabilir. Ayrıca, zincir üzerinde anlamlı bir sermaye hareketine öncülük etmektede önemli bir rol oynarlar.
Şimdi, Sui ve Solana’daki meme coin ekosistemlerini inceleyelim. Her iki zincirdeki fırsatları karşılaştıralım
Sui Meme Coinleri
Sui’nin önde gelen merkeziyetsiz uygulamaları (dApps) esasen merkeziyetsiz finans (DeFi) alanına yönelmiştir. Fakat, meme coinler yeni yatırımcıları ve sermayeyi zincire çekmektedir.
Sui, yeni bir ağdır. Bu nedenle, burada bulunan meme coinlerin piyasa değerleri, daha eski zincirlere göre daha düşüktür. Şu anda Sui üzerinde piyasa değeri 70 milyon doları aşan tek meme coin LOFI’dır.
Buna karşılık, Solana, Base ve diğer büyük zincirlerdeki popüler meme coinlerin piyasa değerleri milyarlarca dolara ulaşır. Düşük piyasa değerleri, Sui daha fazla kullanıcı çekerse meme coinlerin büyüme potansiyelinin yüksek olduğunu gösterir.
Piyasa Değerine Göre En İyi Sui Meme Coinleri
Kripto
Sembol
Fiyat
Piyasa Değeri
YTD Dönüş
LOFI
LOFI
$0,031
31,67 milyon dolar
+426.74%
sudeng
HIPPO
$0,0049
49,74 milyon dolar
-6.99%
AXOL
AXOL
$0,014
14,62 milyon dolar
+210.69%
MemeFi
MEMEFI
$0.0015
$0,00
-95.12%
BLUB
BLUB
$0.000000028
9,12 milyon dolar
+2636.12%
Solana Meme Coinleri
Solana, piyasa değeri açısından en büyük meme coinlere ev sahipliği yapmaktadır. BONK ve WIF gibi örnekler bu zincirde bulunur.
Bu tokenler, güçlü topluluklar kurmuştur. Ayrıca, kripto dünyasını eğlenceli yapan viral pazarlama stratejileri dikkat çekti.
Solana aynı zamanda birçok dolandırıcılık projesi (rug pull) ve yüksek volatilite ile de tanınır. Yatırımcıların dikkatli olması gerekir.
Ancak doğru seçimler yapıldığında, bazı Solana meme coinleri milyarlarca dolarlık piyasa değerine ulaşabilmiştir.
Piyasa Değerine Göre En İyi Solana Meme Coinleri
Kripto
Sembol
Fiyat
Piyasa Değeri
YTD Dönüş
Official Trump
TRUMP
$18.61
3,72 milyar dolar
+270.49%
Bonk
BONK
$0.000017
1,36 milyar dolar
+34.02%
dogwifhat
WIF
$0,67
674,66 milyon dolar
+46.82%
Pudgy Penguins
PENGU
$0,0099
627,19 milyon dolar
-80.42%
Fartcoin
FARTCOIN
$0,43
437,12 milyon dolar
+2132.36%
Sui ve Solana: Hangi Ağ Daha İyi?
Blok zincir ekosisteminde ölçeklenebilirlik, hız ve güvenlik gibi faktörler, ağların verimliliğini belirleyen en önemli unsurlar arasındadır.
Sui ve Solana, bu alanlarda sundukları farklı çözümlerle dikkat çeken iki yenilikçi blok zincir ağıdır.
Hız, işlem maliyetleri ve akıllı sözleşme güvenliği önemli faktörlerdir. Bu açıdan, Sui daha cazip bir alternatif sunuyor.
Ancak, Sui ve Solana arasında bir seçim yaparken, yatırım hedefleriniz ve kullanım amaçlarınızı dikkate almanız önemlidir.
Solana, daha kapsamlı DeFi platformlarına ve daha güçlü bir meme coin topluluğuna sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Ayrıca, daha köklü bir ağ olduğu için likiditesi yüksektir. Bu durum işlemlerin hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
Solana’daki yüksek talep, DeFi kazanç fırsatlarını Sui’ye göre artırabilir. Şimdi, her iki ağın artılarını ve eksilerini inceleyelim. Böylece hangi ağın hangi kullanım senaryoları için daha uygun olduğunu belirleyebiliriz.
Sui Artıları ve Eksileri
Görece yeni olmasına rağmen, Sui’nin hızlı büyümesi onu Solana gibi köklü blok zincirleriyle karşılaştırılabilir kılar. Avantajları arasında Sui’nin yüksek işlem hızı ve istikrarlı, düşük işlem maliyetleri bulunmaktadır.
Ancak, gerçek dünya koşullarında yüksek kullanım altındaki ölçeklenebilirliği henüz test edilmemiştir.
Şimdi, Sui’nin diğer ağlarla karşılaştırıldığında avantajlarını ve dezavantajlarını daha yakından bakalım.
Artılar
-
Paralel işlemler sayesinde yüksek işlem hızı.
-
Nesne merkezli model ile ölçeklenebilirlikte iyileşmeler.
-
Geliştiriciler için dostane bir programlama dili olan Move.
-
Düşük ve sabit işlem maliyetleri.
Eksiler
-
Daha yeni bir ağ olduğu için düşük likidite.
-
Gerçek dünya koşullarında ölçeklenebilirliği henüz tam olarak test edilmemiş.
-
Diğer zincirlerden varlık transferi için sınırlı köprüleme (bridging) araçları.
Solana Artıları ve Eksileri
Köklü bir ağ olmasına rağmen, Solana zaman zaman teknik zorluklar ve ağ kesintileri yaşamıştır. Ama bu zorlukları aşarak, kripto dünyasında kendini göstermiş ve en popüler zincirlerden biri olmuştur.
Artılar
-
Yüksek performanslı ve hız odaklı ağ yapısı.
-
Paralel işlemleri mümkün kılan Proof of History (PoH) konsensüs mekanizması.
-
Rust programlama dilinin kullanımı sayesinde geniş bir geliştirici topluluğuna erişim.
-
Gelişmekte olan meme coin, NFT ve DeFi ekosistemleri.
Eksiler
-
Ağ yoğunluğunun neden olduğu işlem maliyetlerindeki ani artışlar.
-
Arasıra yaşanan ağ kesintileri nedeniyle güvenilirlik sorunları.
-
Popülerliği dolandırıcılık faaliyetlerini çekme riski.
-
Bu bilgilerle, hangi ağın size uygun olduğunu anlamak için kullanım senaryolarınızı ve yatırım hedeflerinizi göz önünde bulundurmalısınız.
Sui mi, Solana mı Daha İyi Bir Yatırım?
Birçok Solana yatırımcısı, ayı piyasasının dibinden 2024’ün sonlarında rekor seviyelere ulaşarak büyük kazançlar elde etti.
Bu başarı, Solana’nın ne kadar yükselebileceğini sorgulatıyor. Ayrıca, Sui gibi yeni projelerde daha iyi fırsatlar olup olmadığıda merak ediliyor.
Her iki proje, işlem maliyetleri ve mevcut protokoller açısından kıyaslandığında iyi durumdadır. Ancak Solana’nın ekosistemi daha geniştir. Bu durum, daha fazla likidite ve daha olgun uygulamalar demektir.
Sui’nin Move programlama dili, Web3 için daha fazla güvenlik ve hızlı uygulama geliştirme imkanı sunuyor.
Yeni bir yönetim altında Solana ETF’lerinin piyasaya sürülme olasılığı göz önüne alındığında, Solana özellikle güvenli bir yatırım olabilir.
Solana gibi önde gelen kriptolar için iyi bir gelişme, geniş kitlelerin tanımasıdır. Ana akım yatırımcılar, ETF’ler aracılığıyla yatırım yapma imkanı bulabilir.
Bizim Solana fiyat tahminimize göre önümüzdeki yıllarda SOL için fiyatlar önemli ölçüde yükselebilir.
Öte yandan, Sui kısa vadede daha kârlı bir yatırım olabilir. Sui, yeni bir zincir olarak büyüme potansiyeli belirsizdir.
Fakat, şimdiden dikkat çekici bir pazar payı kazandı. Kripto topluluğunun ilgisini de üzerine çekmeyi başardı.
Move, geliştirici dostu bir dildir. Daha güvenli akıllı sözleşmeler sunar. Web2 girişleri sayesinde onboarding süreci kolaydır. Bu özellikler Sui’yi çekici bir seçenek yapar.
Sui ve Solana 2025 Yılın’da Nasıl Satın Alınır?
SUI ve SOL, birçok büyük borsa üzerinden erişilebilir. Şubat 2025 için en iyi kripto para borsalarını inceleyin. Böylece ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize uygun olanı seçebilirsiniz.
Bu örnekte, Sui ve Solana’yı MEXC üzerinden nasıl satın alabileceğinizi inceleyeceğiz. MEXC borsası, en düşük işlem ücretlerinden bazılarını sunar.
Güvenli depolama için, Sui ve Solana blok zincirlerinde varlıkları saklayacağınız bir gözetim dışı cüzdan çekme desteği sağlar.
İşte SOL ve SUI satın almak için adım adım süreç
-
MEXC’yi ziyaret edin ve ücretsiz bir hesap oluşturun. Başlamak için telefon numaranızı ve e-posta adresinizi kullanın. MEXC, büyük miktarda para çekme işlemleri için KYC (Müşterini Tanı) kimlik doğrulaması gerektirir. Ancak, desteklenen bölgelerdeki çoğu yatırımcı için gelişmiş KYC zorunlu değildir.
-
SUI ve SOL tokenlerini nasıl satın almak istediğinizi seçin. “Kripto Satın Al” seçeneğine tıklayarak ödeme yönteminizin ne olacağını belirleyin. MEXC, belirli ülkelerde banka kartlarını ve banka havalelerini destekler. Ödeme seçenekleri bölgeye göre değişiklik gösterebilir. Yeni kullanıcılar için en kolay ödeme yöntemi olarak kredi ve banka kartı önerilmektedir.
-
Hesabınıza fon ekleyin. Bu adımda, USDT satın almalısınız. Bu, ABD dolarına sabitlenmiş ve kripto borsalarında yaygın bir stabilcoin’dir.
-
Spot ticareti seçin. Menüde “Spot” seçeneğini arayın ve ardından ticaret yapmak istediğiniz kriptoyu (SUI ve SOL) bulun. Bu işlem seçtiğiniz kripto para için gelişmiş ticaret arayüzüne yönlendirilecektir.
-
Siparişinizi verin. MEXC, piyasa fiyatından anında gerçekleştirilen piyasa emirlerini ve belirlediğiniz fiyat üzerinden işlem yapmanızı sağlayan limit emirlerini destekler.
-
Fonlarınızı kendi cüzdanınıza çekin. MEXC, kripto paralarınızı saklayabileceğiniz bir gözetimli cüzdan sunsa da, birçok yatırımcı işlemler arasında varlıklarını borsalardan çekmeyi tercih eder. Bakiye bilgilerinizi hesabınızda kontrol edin. Kendi kontrolünüzde olan bir gözetim dışı cüzdana çekmek için talimatları izleyin.
Sonuç
Sui ve Solana karşılaştırması yaparken her ikisininde yüksek performanslı blok zinciri çözümleri sunduğunu gördük. Ancak ölçeklenebilirlik, tokenomik ve ekosistem olgunluğu yatırım potansiyelini etkiler. Bu faktörler farklılık gösterir.
Solana, büyük bir geliştirici topluluğuna ve derin likiditeye sahiptir. Ayrıca, yerleşik DeFi ve meme coin pazarlarıda vardır.
Bu özellikler, Solana’yı ana akım benimsenme için güçlü bir aday yapıyor. Ancak, ağ tıkanıklığı, ara sıra yaşanan kesintiler ve enflasyonist tokenomik bazı riskler barındırıyor.
Sui’nin yenilikçi Move dili, nesne tabanlıdır. Ayrıca, paralel işlem özellikleri ile Web3 uygulamaları için güvenli ve ölçeklenebilir bir çerçeve sunuyor.
Ancak, erken aşamadaki benimseme süreci belirsizlik yaratıyor. Bunun nedeni, likiditenin düşük olması ve gerçek dünya ölçeklenebilirliğinin henüz tam olarak test edilmemiş olmasıdır.
Her iki ağ cazip fırsatlar sunuyor. Ancak yatırımcılar, risk faktörlerini, benimseme eğilimlerini ve uzun vadeli sürdürülebilirliği iyi düşünmelidir. Her zaman kendi araştırmanızı yapın. Kripto para piyasaları oldukça dalgalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Sui yeni Solana mı?
Birçok kişi Sui’yi Solana için güçlü bir rakip olarak görüyor. Sui ağı, hızlı bir benimsenme süreci yaşamış olsa da kullanıcı tabanı hâlâ Solana’dan çok daha küçüktür. Blok zincirleri için özel olarak geliştirilen nesne yönelimli bir programlama dili, daha güvenli ve hızlı geliştirme imkânı sunarak Sui’nin büyümesine katkıda bulunmayı vaat ediyor.
Sui, Solana katili olabilir mi?
Sui, Solana’ya kıyasla daha yeni ve daha güvenli bir programlama dili ile daha ucuz ve öngörülebilir işlem ücretleri gibi çeşitli avantajlar sunuyor. Ancak, benimsenme oranlarının Solana’ya kıyasla çok daha düşük olması, bu zincire yatırım yapanlar için bir risk oluşturuyor. Zamanla Sui, Solana ve benzeri zincirleri gereksiz hale getirebilir. Ancak bunun için daha yüksek benimsenme oranı ve daha büyük likidite kritik önem taşıyor.
Sui, Solana’dan daha büyük bir piyasa değerine mi sahip?
Hayır. Sui’nin piyasa değeri, Solana’nın yalnızca küçük bir kısmını oluşturuyor. Şu anda Solana’nın piyasa değeri 96,12 milyar dolar iken, Sui’nin piyasa değeri 8,30 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.
Sui ve Solana arasındaki fark nedir?
Her iki ağ da hızlı işlemler ve düşük ücretler sunar. Fakat Sui, verimlilik sayesinde daha yüksek bir maksimum TPS sunar. Sui, akıllı sözleşme programlamasında nesne yönelimli bir yaklaşım kullanır. Bu, daha güvenli kod yazmayı sağlar ve ağ hızlarını artırır.
Referanslar
-
Solana: Yüksek performanslı bir blok zinciri için yeni bir mimari v0.8.13 (solana.com)
-
Geliştiriciler, Solana kesintisinin daha önce tespit edilen bir hatadan kaynaklandığını söylüyor. (blockworks.co)
-
Solana Mainnet-beta’da (solana.com) Doğrulayıcıya Ödül Tam Öncelik Ücretinin Etkinleştirilmesine Yönelik Teklif
-
USDC’nin Gücünü Sui’de (sui.io) Deneyimleyin
-
En Hızlı blok zincir Bir Günde 91 Milyon İşlem Gerçekleştirdi. (coingecko.com)
On yılı aşkın süredir kripto para dünyasını kapsamlı bir şekilde takip eden Cryptonews, güvenebileceğiniz yetkin analizler sunar. Gazetecilikte ve analizde deneyimli ekibimiz, derin piyasa bilgilerini blockchain teknolojilerinin pratik testleriyle birleştirir. Gerçeklere dayalı doğruluk ve tarafsız raporlama konusunda katı editoryal yönergeleri koruyoruz; hem köklü kripto paralar hem de yeni projeler hakkında bilgilendirici içerikler sunuyoruz. Sektördeki uzun süredir varlığımız ve kaliteli gazeteciliğe olan bağlılığımız, Cryptonews'i dijital varlıklar dünyasında güvenilir bir kaynak haline getiriyor. Cryptonews hakkında daha fazla bilgi edinin.






