Jeff Garzik: ‘Satoshi Nakamoto Harika Bir Kodlayıcı Değildi, Ama Tam Bir Deha ve Liderdi’
Neden Cryptonews’e Güvenebilirsiniz?
On yılı aşkın süredir kripto para dünyasını kapsamlı bir şekilde takip eden Cryptonews, güvenebileceğiniz yetkin analizler sunar. Gazetecilikte ve analizde deneyimli ekibimiz, derin piyasa bilgilerini blockchain teknolojilerinin pratik testleriyle birleştirir. Gerçeklere dayalı doğruluk ve tarafsız raporlama konusunda katı editoryal yönergeleri koruyoruz; hem köklü kripto paralar hem de yeni projeler hakkında bilgilendirici içerikler sunuyoruz. Sektördeki uzun süredir varlığımız ve kaliteli gazeteciliğe olan bağlılığımız, Cryptonews'i dijital varlıklar dünyasında güvenilir bir kaynak haline getiriyor. Cryptonews hakkında daha fazla bilgi edinin.
Cryptonews, Bloq’un kurucu ortağı ve CEO’su, aynı zamanda Hemi Network’ün lideri olan erken dönem Bitcoin Core geliştiricisi Jeff Garzik ile bir röportaj gerçekleştirdi.
Garzik bu röportajda, Satoshi Nakamoto ile doğrudan çalışma tecrübelerini paylaşarak, Satoshi’nin nasıl anonim bir dahi olarak kaldığını detaylandırdı.
Garzik ayrıca Bitcoin’in erken dönemlerinden bugüne ve geleceğe dair düşüncelerini, Ethereum hakkındaki görüşlerini ve Hemi’nin yaklaşan ana ağ lansmanını da dahil ederek kripto para dünyasındaki büyük trendleri tartıştı.
Bir Sonraki Büyük Trend
Cryptonews: Kriptoya olan ilginizi ne yönlendiriyor?
Şu an hepimizin birlikte geleceği şekillendirdiğimizi hissediyorum; kripto para, enerji ve yapay zeka alanlarında. Gerçekten de, bu alanlar bilim kurgunun bilimsel gerçekliğe dönüşmesi gibi bir şey.
Bilim kurguya olan sevgim çocukken başladı. Babam, Florida’daki uzay mekiği fırlatmalarını izlemek için beni yanına alırdı; bu deneyimler beni bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) ve bilim kurgu dünyasına doğru itti.
İnternetin ilk günlerinde yer almanın ayrıcalığını yaşadım, Linux’un ve internetin açık kaynaklı devrimini deneyimledim. Aynı zamanda, Bitcoin’in blok zinciri teknolojisinin yükselişine tanıklık ettim.
Birçok kişi tarafından teknoloji uzmanı olarak tanınmış olsam da, aslında en büyük yeteneğimin yeni ve öncü teknolojileri keşfetmek ve bunları kullanmak olduğunu düşünüyorum.
Kripto para dünyasında yer almamın nedeni sadece teknolojiye olan ilgim değil, aynı zamanda bu teknolojinin insanlık için sunduğu özgürlük ve özyönetim gibi değerlerdir.
CN: Sıradan insanların fark edemediği bir sonraki büyük trend ne olabilir?
İlk olarak aklıma gelen konu ağ durumları.
Eski a16z ortağı ve dostum Balaji Srinivasan, “The Network States” adında bir kitap kaleme aldı. Bu eser, kripto paranın yıllar içinde izlediği yolu derinlemesine analiz ediyor.
Kitabın ana fikri, öncelikle bulut topluluklarının ortaya çıkışıdır; zaten internet üzerinde birçok bulut topluluğumuz bulunmakta. Bu topluluklar, kripto para ve uçtan uca şifreleme gibi teknolojilerle sadece topluluk olmanın ötesine geçip, bir ulus haline gelmeye başlayabilirler.
Bu süreçten sonra, sanal bir ulus haline gelirsiniz ve gayrimenkul edinme, mevcut ülkelerle anlaşmalar yapma gibi faaliyetlere başlarsınız. Ve belki de farkında olmadan yeni bir ulus-devletin doğuşuna öncülük etmiş olursunuz.
Bitcoin’in İlk Günleri
Jeff Garzik, Bitcoin ile ilgili açık kaynaklı yazılımların geliştirilmesinde ve ticarileştirilmesinde önemli bir figür oldu. Beş yıl boyunca Bitcoin çekirdek geliştiricisi olarak görev yaptı.
Ayrıca, on yılını Red Hat’te çalışarak ve on yıldan fazla süreyi, dünya çapındaki her Android telefon, bilgisayar ve veri merkezinde bulunan Linux Kernel üzerindeki çalışmalarıyla geçirdi. Garzik, açık kaynak yazılım dünyasında derin izler bırakmış bir teknoloji uzmanıdır.
CN: Bitcoin ile olan o sadık buluşmayı bize anlatır mısınız?
2010 yılının Temmuz ayında Bitcoin’le ilk karşılaşmam, Slash.org isimli bir web sitesi üzerinden oldu. Site, “nerdler için haberler” sloganıyla dikkat çekiyordu. Bu, Bitcoin’in henüz bir piyasa fiyatının olmadığı dönemlerdi.
Kendi kendime düşündüm, “Eğer bu iddialar doğruysa, ki öyle görünüyor, bu finansal bir devrim başlatacaktır.” O zamanlar düşüncelerime kapıldım ve “Bu, merkezi olmayan bir sistem olamaz,” dedim. Ancak Linux’ta edindiğim deneyimler burada devreye girdi ve ben de yazılımda değişiklikler yapmaya başladım.
O dönemde Bitcoin Core, tek başına bir uygulamaydı. Bir kullanıcı arayüzüne, bir cüzdana, madencilik yeteneklerine ve bir düğüme sahipti. İlk başlarda yalnızca Windows’ta çalışıyordu ve bunu Linux’a taşımamız gerekiyordu. Birim testleri yoktu, stres testleri yapılmıyordu, genelde beklenen ayırt edici özellikler mevcut değildi. Fakat, bu tasarım açıkça dahiyaneydi ve her seviyede düşünülmüş olduğu belliydi.
Satoshi Nakamoto ile Doğrudan Çalışmak
CN: Satoshi Nakamoto ile çalışmak nasıl bir deneyimdi?
Bitcoin üzerine yaptığım ilk değişiklik reddedilmişti. Bu yama, Bitcoin bloklarının boyutunu artırarak, PayPal ile eşdeğer işlem hacmine ulaşmayı amaçlıyordu. Ancak bu, anında konsensüsü bozuyor ve Bitcoin’in yapısını temelden sarsıyordu, dolayısıyla tamamen kabul edilemez bir değişiklikti.
Satoshi ise, icat ettiği bu yeni teknolojiyi açıklamada son derece nazikti. O, her zaman mükemmel bir lider olarak öne çıktı; asla huysuzluk yapmaz, asla küçümseyici davranmaz ve katkıda bulunanlara tepeden bakmazdı. Satoshi, Bitcoin’in bir iş kanıtı olduğunu ve dağıtılmış bir fikir birliği gerektirdiğini çok iyi biliyordu. Yeni gelenlerin bu kavramları anlaması ve ikinci katman geliştiricilerin, ardından da üçüncü nesil Bitcoin geliştiricilerinin bu bilgileri öğrenip yaymaları için çok fazla açıklama ve sabır gerektiğini vurgulardı.
Bu durum, beni o dönemlerde Bitcoin’in en üretken üçüncü geliştiricisi haline getirdi.
Satoshi’nin kodlama konusunda mükemmel olmadığını düşünsem de, Bitcoin ve sistemi söz konusu olduğunda kesinlikle bir dahi olduğuna ve aynı zamanda gerçekten iyi bir proje lideri olduğuna inanıyorum. Satoshi, nasıl yetki devredileceğini çok iyi biliyordu.
CN: Satoshi Nakamoto ile nasıl iletişim kurdunuz?
Jeff Garzik: Sesli ya da görüntülü sohbet gibi araçlar kullanmadan, Satoshi anonimliğini mükemmel bir şekilde korudu. Satoshi asla gündelik konulardan; mesela son futbol maçının skorlarından ya da hava durumundan bahsetmezdi. Kullandığı dilde belirgin yazım hataları yapmaz, anakronizm veya deyimler kullanmazdı; bu yüzden Bitcoin dünyası dışında Satoshi hakkında herhangi bir ipucu vermezdi.
Favori filmlerimden biri olan “The Usual Suspects”e atıfta bulunacak olursam, Satoshi Nakamoto’nun başardığı en büyük hile, amatör dedektiflerin sonunda takip edebileceği herhangi bir iz bırakmamış olmasıdır. Anonimliğinizi korumanın yolu, gerçekten de sessizce ortadan kaybolmaktır.
CN: HBO’nun son belgeselinin yanlış olduğunu mu düşünüyorsunuz?
Jeff Garzik: Kesinlikle yanlış. Önerilen kişiyi iyi tanıyorum ve bu kesinlikle doğru değil, bu yüzden gizem halen devam ediyor.
Ve bu durumun sağlıklı olduğunu düşünüyorum. Satoshi’nin kim olduğunu bilmiyordunuz, onun özgeçmişini ya da CV’sini göremiyordunuz, bu yüzden tamamen teknolojiye ve bu teknolojinin işleyip işlemediğine odaklanmak zorundaydınız.
Tüm bilgiler açıkça önünüzdeydi ve kendi matematiksel değerlendirmelerinizi yapabiliyordunuz… herhangi bir otoriteye ihtiyaç duymadan. Bu, Satoshi’nin anonimliğinin başka bir güzel tarafıydı.
Bitcoin’in Bugünü
CN: Orijinal Bitcoin ethosunun günümüze kadar devam ettiğini düşünüyor musunuz? Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin’in mevcut durumuyla ilgili ne söyleyeceğini düşünüyorsunuz?
Benim sıklıkla kullandığım örnek, Satoshi hala aktifken ortaya çıkan Namecoin’dir. Namecoin, ad ve alan adı sistemleri üzerine yoğunlaşan ve çok erken dönemde geliştirilen bir Gen 1 tokenıdır. Satoshi, bilindiği üzere, Namecoin gibi alternatif bir ağı desteklemiş fakat Bitcoin’in kendisine doğrudan herhangi bir ikincil sistem eklemek istememiştir.
Satoshi’nin Bitcoin için belirlediği vizyonu tamamlamak istediğini düşünüyorum. Satoshi daima parasal kullanım senaryoları, programlanabilirlik, merkezi olmayan para ve bu paranın nasıl ve nerede kullanılacağına odaklanmıştır.
Bu nedenle, insanların Omni Counterparty gibi platformlarda yaptıkları gibi Bitcoin blok zincirine veri eklemelerini engellemenin mümkün olmadığını Satoshi’nin istemeyerek de olsa kabul ettiğini düşünüyorum. Ancak, bu durumun Satoshi’nin ideali olmadığını düşünüyorum.
CN: Bitcoin 2024’te nerede?
Jeff Garzik: Kripto para dünyasının son 14 yılı boyunca, en büyük başarı hikayesi şüphesiz Bitcoin oldu. Bitcoin, sadece bireysel kullanıcılar ve sahiplerle sınırlı kalmayıp, bir web ve iş ağı, yatırım ürünleri, avukatlar, saklama şirketleri ve Bitcoin tabanlı diğer şirketler aracılığıyla geniş bir kullanıcı kitlesine ulaştı.
Bunun yanı sıra, son zamanlarda yükselen başka bir başarılı uygulama ise stablecoin’lerdir. Bunlar, kripto para birimlerinin doğal bir tamamlayıcısı olarak ortaya çıktı. Günümüzde, bu iki önemli uygulamanın etkileşimi gözlemleniyor, ancak bu birleşme birçok zorluk ve sorun noktası da getiriyor.
2024 itibarıyla, Bitcoin, geleneksel finans ve yeni finans alanlarındaki kurumlar, kurumsal saklama ve sertifikalı mali danışmanlar gibi yardımcı işletmeler açısından tartışmasız bir lider konumunda ve bu alanda faaliyet göstermeye oldukça açık.
Bugünkü gözlemime göre, Bitcoin’in çok daha az değişken olduğunu ve belki de zamanla daha katı bir yapıya büründüğünü söyleyebilirim. Güncellemeleri zorlaştı, ancak bana kalırsa bu durum, Bitcoin’in kalıcılığına ve güvenliğine olumlu katkılarda bulunuyor.
CN: Bitcoin’i durdurabilecek bir şey var mı?
Jeff Garzik: Eğer interneti kaybederseniz, Bitcoin’i de kaybedersiniz. 1970’lerde, internetin ilk dönemlerine geri dönersek, ABD’nin Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA) tarafından yaratıldığını görürüz. Bu projenin asıl amacı, bir nükleer savaş durumunda bile işlevini sürdürebilecek, dayanıklı bir ağ oluşturmaktı.
Bu bağlamda, Bitcoin de bir internet para birimi olarak tasarlandı ve teorik olarak, internet bir nükleer savaştan sağ çıkabildiği sürece, Bitcoin de bir nükleer savaştan sağ çıkabilecek para birimi olarak kalacaktır.
CN: Dünyada çok sayıda kripto projesi var, ancak kaç tanesi gerçekten başarılı olabilir?
Jeff Garzik: Şimdiye kadar dört farklı kripto döngüsü yaşadım. Bu döngülerden sonuncusu çok daha uzun sürüyor, ancak yine de gerçek bir devamlılık gösteriyor; yani insanlar farklı platformlarda denemeler yaptıktan sonra tekrar Bitcoin’e dönüyorlar.
İzinsiz inovasyonu, açık ağların ve bu tür yeniliklerin desteklenmesini savunmalıyız. Ancak makroekonomik perspektiften bakıldığında, dijital varlıkların yaratılma maliyeti sıfır olduğunda, bu token’larla ve ağlarla dolup taşacağımız anlamına gelir. Ve bu varlıkların çoğu, yaklaşık %98’i, değersiz olacak. Sadece %1’i gerçekten değerli olacak ve bu son %1’lik kısım, yani Bitcoin ve Ethereum gibi varlıklar, ağ etkisinden tüm değeri toplayacak.
CN: Lightning Network hakkında ne düşünüyorsunuz?
Jeff Garzik: Lightning Network’ün, Bitcoin’in ilk Layer-2 ağlarından biri olduğunu söylemek kesinlikle doğru. Kişisel olarak bu teknolojiye hayranım, fakat bazı makroekonomik zorlukları olduğunu kabul etmem gerekiyor. Örneğin, Lightning Network kullanımına başlamak için, öncelikle zincir üstü bir işlem yapmanız gerekmekte.
Son zamanlarda, Binance ve Coinbase gibi platformların yarı-merkeziyetli ticarete daha açık hale geldiklerini gördüm. Bu, Lightning Network’ün Bitcoin’inizi ticaret anına kadar güvenle cüzdanınızda tutmanıza olanak tanıyacak bir model sunmasına yol açıyor. Bu, bir tür yarı-likidite modeli olarak işlev görecek ve Lightning, bunu benzersiz bir şekilde mümkün kılarak kullanıcılar için daha avantajlı bir model sunuyor. Merkezi borsalara merkeziyetsiz bir şekilde likidite sağlama konusunda Lightning’in birçok avantajı bulunuyor ve bu, sektörde önemli bir ilerleme olarak görülebilir.
CN: Bitcoin’i herkes için daha kolay nasıl edinebiliriz?
Jeff Garzik: Esasen, köklerimize, yani eşler arası yapıya geri dönmeliyiz. Ve aslında, bu sadece bir teknoloji sorunu değil, aynı zamanda büyük bir toplumsal sorun. Bu, birbirimize nasıl güvenebileceğimiz ve bu güven ağını nasıl oluşturabileceğimizle ilgili.
Ne yazık ki, hükümetlerin Müşterini Tanı (KYC) konusunda uyguladığı sıkı politikalar var. Bu politikalara karşı koymamız gerektiğine inanıyorum. Temelde, istediğim kişiyle işlem yapma özgürlüğüne sahip olmalıyım ve bu kararları benim adıma alacak bir üçüncü tarafa ihtiyacım olmamalı. Bu, temel bir düşünce özgürlüğü meselesidir.
Bitcoin’in Geleceği
CN: Bitcoin’in geleceği nasıl?
Jeff Garzik: Bitcoin, dünyada ne olursa olsun ayakta kalacak şekilde tasarlanmıştır. Eğer bir lise balosunda olsaydık ve tüm değişkenler, tüm savaşlar, tüm politik düzenlemeler göz önüne alındığında, Bitcoin en başarılı olma olasılığı en yüksek olan kişi olarak oylanırdı. Bu, onun herhangi bir blockchain teknolojisinin en dayanıklı yapısına sahip olduğunu gösterir. Bitcoin, yasal açıdan bir menkul kıymet olarak değil, bir para birimi olarak kabul edilme ihtimali en yüksek olan ve diğer bazı yasal kategorilere göre daha az problemli olan bir durumda liderlik ediyor.
Bitcoin’in geleceği daha istikrarlı olarak görünüyor, belki biraz daha katılaşmış ve diğer blok zincirlerine göre daha az değişiyor. Bu durum bir sorun değil, aksine iyi bir şey. Bitcoin’in sağlam, istikrarlı ve güvenilir olması, “Ah, blok zincirimizi yeniden başlatmamız gerek” düşüncesiyle yaşayan bir dünyada büyük bir avantaj sağlıyor. Siz, kelimenin tam anlamıyla, blok zincirine bir güven seviyesi yatırıyorsunuz. Bu yüzden istikrarlı ve güvenilir bir yapıya ihtiyacınız var.
Bitcoin ve Ethereum: Kral ve Kraliçe
CN: Ethereum hakkında ne düşünüyorsunuz?
Jeff Garzik: Bitcoin ve Ethereum’u kripto para dünyasının kralı ve kraliçesi olarak tanımlamak yaygındır. Bitcoin, sağlam bir temel ve köklü bir ağaç gibi kripto dünyasının temelidir. Ethereum ise, bir kripto varlığından diğerine geçişlerin merkezi istasyonu gibidir – bir geçiş yapacaksanız, büyük ihtimalle Ethereum ağı üzerinden gerçekleşir.
Bitcoin’in betiği bilinçli olarak çok sınırlı tutulmuştur, bu da onu son derece güvenli kılar. Ancak bu sınırlılık, bazı işlevselliklerin eksik olması anlamına gelir. Ethereum ise, programlanması çok daha kolaydır ve bu özelliğiyle, merkezi olmayan borsaların (DEX’ler) gelişimine ev sahipliği yapmıştır.
Kripto borsaları, başlangıçta merkezi programlama ile uyumlu bir yapıya sahipken, Ethereum’un gelişiyle bu alanda bir devrim yaratılmış ve merkezi olmayan bir yapı kurulmuştur. Bu yüzden Ethereum, merkezi olmayan yapıların gelişiminde kesinlikle belirleyici bir rol oynamaktadır.
HEMI: Bitcoin ve Ethereum Node’ların Birleştirilmesi
CN: Okuyucularımıza Hemi VM (HVM) ve proof-of-proof’un ne olduğunu açıklayabilir misiniz?
Jeff Garzik: Hemi node, hem bir Ethereum hem de bir Bitcoin node’u olarak işlev görüyor ve bu da Bitcoin ağının canlı bir görüntüsünü sağlıyor. Bu entegrasyon, Bitcoin’i ve onun betiğini güçlendirerek, Bitcoin’e daha fazla yetenek ve esneklik kazandırıyor.
Hemi HVM aracılığıyla, bir Bitcoin node’unun Ethereum node’u içine entegrasyonu gerçekleştiriliyor; bu da daha önce yapılmamış bir yenilik.
Hemi blok zincirinde varlıklarınız olduğunda, varlıkları bir yerden bir yere taşıma zahmetine girmenize gerek kalmıyor. Bu, kripto para dünyasında yaygın ve zaman zaman can sıkıcı bir durum olabiliyor.
Hemi’nin sağladığı çözüm, geliştiricilere Bitcoin varlıklarınız, Ethereum varlıklarınız, sıra sayılarınız, runeleriniz ve Ethereum’daki NFT’leriniz ile Hemi üzerinde ilginç, yararlı ve kazançlı uygulamalar oluşturma imkanı tanıyor.
Ethereum tarafında ise, saklamacı olmayan kullanıcıların ağımıza Optimism uyumlu köprüler kurarak DeFi, AI, oyun veya diğer dikey alanlarda uygulamalar geliştirebilmelerine olanak tanıyan bir yapı mevcut.
Bu entegrasyon, aynı işlemleri gerçekleştirmek için gereken adımları azaltıyor. Daha az adım, varlıklarınızı her taşıdığınızda karşılaşabileceğiniz riskleri de minimize eder, çünkü her taşıma işlemi belirli bir risk taşır.
Hemi’nin Bitcoin blok zincirine bağlanmasını ve güvenliğini sağlamak için kullandığımız protokol, bir tür mantık zinciri veya kanıt zinciri gibi işliyor. Kanıtlar üst üste yığılarak bize “süper kesinlik” dediğimiz bir güvenlik seviyesi sağlıyor. Bu sistem, blok zincir teknolojilerinde yeni bir devrim niteliğinde ve güvenlikle ilgili endişeleri büyük ölçüde ortadan kaldırıyor.
CN: Hemi ne üzerinde çalışıyor? Ana ağın lansmanını ne zaman bekleyebiliriz?
Jeff Garzik: Teşvikli test ağımız şu anda aktif ve herkesin para harcamadan deneyimleyebileceği şekilde açık durumda. Gerçekten de büyük bir lansman planlıyoruz; ana ağımız yıl sonuna kadar aktif olacak. Belirli bir tarih vermeyi tercih etmesem de, içeride her şeyin hazır olduğunu belirtebilirim. Bu projenin gerçekten büyük bir etki yaratacağını düşünüyorum.
Bu ağ, Bitcoin Maxi’leri, Bitcoin moderatörlerini, Ethereum yöneticilerini ve hatta henüz aklıma gelmeyen, sürekli pazarlar, spor veya oyun gibi alanlarda çalışacak yeni yenilikçileri çekeceğini umuyorum.
Ayrıca, Hemi ve AI’ı birleştiren projelerde de büyük potansiyeller gördüğüm için, bu tür beklentilere karşı gerçekten heyecanlıyım.
Bu gelişmelerin hepsi yıl sonuna doğru ve yeni yıl başlarken gerçekleşecek ve bu süreçte duyduğum heyecanı ifade etmek gerçekten zor.
En İyi Bitcoin ve Kripto Cüzdanı
Daha Fazla Makale
in numbers
