Vitalik Buterin đề xuất nâng cấp RISC-V để tăng tốc độ thực thi của Ethereum

Vitalik Buterin, đồng sáng lập Ethereum, đã đưa ra một đề xuất mang tính đột phá nhằm cải thiện tầng thực thi của mạng Ethereum. Ông đề xuất chuyển đổi từ ngôn ngữ hợp đồng Ethereum Virtual Machine (EVM) sang kiến trúc tập lệnh RISC-V, một bước đi được coi là táo bạo nhằm nâng cao hiệu suất và khả năng cạnh tranh của Ethereum trong bối cảnh các blockchain thế hệ mới đang phát triển mạnh mẽ.
Trong bài viết được chia sẻ vào ngày 20 tháng 4, Buterin đã chỉ ra một số thách thức cốt lõi mà Ethereum cần vượt qua để duy trì vị thế dẫn đầu:
- Cải thiện lấy mẫu tính khả dụng dữ liệu: Đảm bảo dữ liệu giao dịch được xử lý hiệu quả hơn để hỗ trợ mở rộng quy mô.
- Thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh trong sản xuất khối: Tạo điều kiện để các nhà sản xuất khối hoạt động công bằng, giảm thiểu nguy cơ tập trung hóa.
- Tối ưu hóa chứng minh không kiến thức (zero-knowledge proof): Tăng cường khả năng tạo và xác minh các giao dịch phức tạp với độ bảo mật cao hơn.
- Tăng tốc độ xử lý giao dịch: Giảm thời gian chờ đợi và cải thiện trải nghiệm người dùng trên mạng.
Buterin xem RISC-V là chìa khóa để nâng cao khả năng không kiến thức của Ethereum
Buterin tin rằng việc tích hợp RISC-V có thể mang lại những bước tiến vượt bậc, đặc biệt trong việc hỗ trợ các chức năng không kiến thức – một yếu tố ngày càng quan trọng trong chiến lược phát triển dài hạn của Ethereum. Ông nhấn mạnh rằng RISC-V, với thiết kế mở và hiệu quả, sẽ cho phép mạng xử lý các giao dịch phức tạp nhanh hơn, đồng thời giảm chi phí vận hành.
“Nỗ lực chuỗi chùm (beam chain) mang lại hy vọng lớn trong việc đơn giản hóa tầng đồng thuận của Ethereum,” Buterin viết. “Tuy nhiên, để tầng thực thi đạt được những lợi ích tương tự, một sự chuyển đổi triệt để sang RISC-V có thể là con đường khả thi duy nhất.”
Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh Ethereum đang đối mặt với áp lực cạnh tranh gay gắt từ các blockchain có thông lượng cao như Solana, Sui và Aptos. Những mạng này không chỉ cung cấp giao dịch nhanh hơn mà còn có chi phí thấp hơn, thu hút lượng lớn nhà phát triển và người dùng. Điều này khiến Ethereum phải tìm cách cải tiến để giữ vững vị thế của mình trong ngành công nghiệp blockchain.
Thách thức tài chính và sự suy giảm doanh thu
Một vấn đề đáng lo ngại khác là doanh thu từ “phí blob” – loại phí giao dịch thu từ các mạng tầng 2 – đã giảm mạnh. Theo dữ liệu từ Etherscan, trong tuần từ ngày 30 tháng 3, phí blob chỉ đạt 3,18 ETH (tương đương khoảng 5.000 USD). Đồng thời, phí giao dịch trung bình trên mạng Ethereum trong tháng 4 năm 2025 đã chạm mức thấp nhất trong 5 năm, chỉ còn 0,16 USD mỗi giao dịch.
Brian Quinlivan, Giám đốc tiếp thị của Santiment, cho rằng sự sụt giảm này bắt nguồn từ việc người dùng ngày càng chuyển sang các giải pháp tầng 2 để thực hiện giao dịch. Mặc dù các mạng tầng 2 giúp giảm chi phí cho người dùng, chúng lại làm suy yếu nguồn doanh thu chính của tầng cơ sở Ethereum. Điều này đặt ra câu hỏi về tính bền vững lâu dài của mô hình kinh tế hiện tại của mạng.
Hơn nữa, với giá ETH đang chịu áp lực giảm, các nhà phân tích cảnh báo rằng nếu hoạt động trên tầng cơ sở tiếp tục suy yếu, giá Ether có thể rơi xuống mức 1.100 USD hoặc thấp hơn, đặc biệt nếu tâm lý nhà đầu tư không được cải thiện trong thời gian tới.
Nhà đầu tư mạo hiểm chỉ trích tầng 2 làm suy giảm sức hấp dẫn đầu tư của Ether
Tháng trước, Nic Carter, một nhà đầu tư mạo hiểm tiền mã hóa từ Castle Island Ventures, đã công khai chỉ trích tác động tiêu cực của các mạng tầng 2 đối với giá trị của Ether. Ông nhấn mạnh hai vấn đề chính:
- Sự thống trị của tầng 2: Các mạng tầng 2 đang “hút” giá trị từ tầng cơ sở Ethereum bằng cách xử lý phần lớn giao dịch, nhưng không đóng góp đủ để duy trì cơ sở hạ tầng cốt lõi.
- Phát hành token không kiểm soát: Carter cho rằng cộng đồng Ethereum đã quá dễ dãi trong việc tạo ra lượng lớn token mới, dẫn đến lạm phát và làm giảm giá trị của ETH. Ông mô tả rằng “ETH bị chôn vùi trong một trận lở tuyết của chính các token của nó. Tự chết bởi tay mình.”
Những nhận định của Carter được củng cố bởi Quinn Thompson, nhà sáng lập Lekker Capital, người tuyên bố rằng Ethereum đã “hoàn toàn chết” như một khoản đầu tư. Thompson chỉ ra các dấu hiệu như:
- Sụt giảm giao dịch: Lượng giao dịch trên tầng cơ sở giảm mạnh do người dùng chuyển sang tầng 2.
- Tăng trưởng người dùng chậm lại: Số lượng người dùng mới tham gia mạng Ethereum không còn tăng trưởng mạnh như trước.
- Doanh thu mạng suy yếu: Nguồn thu từ phí giao dịch giảm đáng kể, làm giảm sức hấp dẫn của ETH đối với các nhà đầu tư.
Hồi tháng 9 năm 2024, Carter từng cảnh báo rằng doanh thu phí của Ethereum đã giảm 99% trong vòng sáu tháng, khi các mạng tầng 2 chiếm lĩnh phần lớn hoạt động và doanh thu của người dùng mà không đóng góp đáng kể cho tầng cơ sở.
Đề xuất chuyển sang RISC-V của Vitalik Buterin là một nỗ lực nhằm giải quyết các thách thức kỹ thuật và tài chính mà Ethereum đang đối mặt. Tuy nhiên, với áp lực từ các đối thủ cạnh tranh và những vấn đề nội tại như sự phụ thuộc vào tầng 2, Ethereum cần nhanh chóng hành động để đảm bảo vị thế của mình trong tương lai. Việc tích hợp RISC-V có thể là một bước đi quan trọng, nhưng liệu nó có đủ để vực dậy niềm tin của nhà đầu tư và người dùng hay không vẫn là một câu hỏi lớn.






