Các nhân tố tác động đến giá Bitcoin là gì?

Tác giả

Thạch Tuấn

Tác giả

Thạch Tuấn

Bài viết theo tác giả

Chia sẻ

Được sao chép

Lần cập nhật cuối: 

Tháng 4 4, 2025

Tại sao tin tưởng Cryptonews

Trong hơn một thập kỷ qua, Cryptonews liên tục ra nhiều tin tức, bài viết về lĩnh vực tiền điện tử, được bạn đọc và các chuyên gia đón nhận rất nhiệt tình. Mục tiêu của chúng tôi là đem tới những thông tin, kiến thức hữu ích, giá trị cho bạn đọc toàn cầu. Đội ngũ tác giả, nhà phân tích của chúng tôi đều là các chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm về crypto, phân tích thị trường và công nghệ blockchain. Chúng tôi luôn nỗ lực duy trì, bảo đảm tiêu chuẩn biên tập, kiểm duyệt nội dung chặt chẽ, chất lượng, ưu tiên hàng đầu tính xác thực, nhưng xu hướng, tin tức cập nhật đa lĩnh vực - từ các dự án tiền điện tử tiềm năng, công nghệ blockchain đến các sự kiện, sản phẩm, những phát triển công nghệ mới trong ngành. Với bề dày lịch sử hoạt động, chúng tôi tự tin cam kết là nền tảng uy tín hàng đầu trong thế giới tài sản kỹ thuật số đang phát triển nhanh chóng. Tìm hiểu thêm về Cryptonews

Thông báo quảng cáo

Cung cấp thông tin chính xác, minh bạch và trung thực là nguyên tắc ưu tiên hàng đầu của chúng tôi. Một số nội dung của chúng tôi có các liên kết từ đối tác với hoa hồng đi kèm nhưng chúng tôi cam kết việc này không có ảnh hưởng tới tính minh bạch, tới chất lượng của bài viết.

Những ai đã đầu tư vào Bitcoin từ năm 2011 hẳn đã trải qua những cung bậc cảm xúc khó quên, khi chứng kiến tài sản của mình tăng trưởng với tốc độ chóng mặt, trung bình tới 103% mỗi năm nếu tính bằng đô Mỹ. Có những năm vàng son như 2017, mức lợi nhuận thu về thậm chí lên tới gần 5,500%.

Dù giá Bitcoin luôn là tâm điểm trên các mặt báo, nhưng ít ai thực sự hiểu rõ nguyên nhân đằng sau những biến động đầy kịch tính này. Vậy điều gì đã tạo nên giá trị của Bitcoin, và làm thế nào để so sánh nó với các loại tài sản khác? Biểu đồ giá Bitcoin không chỉ là bức tranh về những cơ hội làm giàu đầy hứa hẹn, mà còn ghi dấu những lần lao dốc không phanh, có khi mất tới hơn 73% giá trị chỉ trong một năm..

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những yếu tố then chốt chi phối sự tăng giảm của Bitcoin, cũng như khám phá các phương pháp nhận diện xu hướng giá tiềm năng, giúp bạn đưa ra quyết định mua vào và bán ra một cách sáng suốt.

Các tác nhân “lèo lái” giá của Bitcoin?

Cuối năm 2021, đồng tiền này đã đạt đỉnh cao lịch sử, vượt qua mốc 69.000 đô, khiến cả thế giới phải há hốc mồm. Nhưng rồi, đến đầu năm 2023, Bitcoin lại bất ngờ lao dốc xuống còn 16.000 đô, khiến không ít nhà đầu tư phải lo lắng.

Tuy nhiên, nếu nhìn lại lịch sử, Bitcoin từng chỉ có giá 1 đô vào năm 2011, và những người đã mạnh dạn đầu tư vào thời điểm đó chắc hẳn đã có những khoản lời khổng lồ, bất chấp những biến động thăng trầm của thị trường. Gần đây, giá Bitcoin lại tiếp tục cho thấy sự biến động khó lường, dù đã tăng hơn gấp đôi trong 12 tháng trước tháng 5 năm 2024, thậm chí vượt qua cả kỷ lục năm 2021.

Vậy điều gì thực sự đứng sau những biến động giá đầy kịch tính của Bitcoin? Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá Bitcoin và các loại tiền điện tử khác, từ những yếu tố cơ bản như cung và cầu, cho đến tâm lý thị trường và cả những quy định pháp lý. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta hãy cùng nhau đi sâu vào từng yếu tố.

Cung và cầu

Nguồn cung Bitcoin được giới hạn ở mức 21 triệu coin, không hơn không kém. Tính đến thời điểm hiện tại, khoảng 20 triệu đồng coin đã được khai thác, và phần còn lại dự kiến sẽ được khai thác hết vào năm 2140. Theo ước tính, đến năm 2032, khoảng 99% tổng số Bitcoin sẽ đã được khai thác.

Đặc biệt, cứ sau mỗi 4 năm, số lượng top coin layer 1 tốt nhất Bitcoin được khai thác sẽ giảm đi một nửa, khiến tốc độ tăng trưởng nguồn cung chậm lại đáng kể. Sự kiện này được gọi là “halving Bitcoin,” và mặc dù không làm giảm tổng nguồn cung, nhưng nó thường đẩy giá Bitcoin tăng mạnh nếu nhu cầu thị trường vượt quá mức tăng trưởng (nhỏ hơn) của nguồn cung.

Như đã đề cập ở trên, nguồn cung Bitcoin được điện tử trong phần mềm Bitcoin Core, được vận hành bởi hàng chục nghìn node mạng trên khắp thế giới. Bất kỳ sự thay đổi nào trong mã nguồn nhằm mục đích tăng nguồn cung đều sẽ dẫn đến một sự phân tách chuỗi khối, vì phần lớn các node mạng sẽ vẫn tiếp tục hoạt động trên phiên bản Bitcoin Core cũ với nguồn cung cố định 21 triệu đồng. Những phiên bản phân tách của chuỗi khối Bitcoin, như Bitcoin Cash (BCH) ra đời năm 2017, đều chưa thể đạt được thành công như Bitcoin.

Lực cầu về Bitcoin so với các phiên bản phân tách vẫn rất lớn, và phần lớn lực cầu này đến từ những đặc tính độc đáo của Bitcoin: nguồn cung cố định và mạng lưới phi tập trung toàn cầu. Không một chính phủ nào có thể kiểm soát mạng lưới hoặc việc phát hành Bitcoin, khiến nó trở thành một lựa chọn hấp dẫn so với các loại tiền tệ truyền thống, vốn có thể (và đang) tăng nguồn cung khi chính phủ cần vay nợ.

Nhiều nhà đầu tư coi Bitcoin là một loại tiền tệ giảm phát. Mặc dù nguồn cung Bitcoin không giảm do mã nguồn của nó, ước tính đã có khoảng 4 triệu Bitcoin bị mất trong những năm qua do các sự cố về ví. Tuy nhiên, Bitcoin đã chứng minh tính giảm phát của mình thông qua sức mua. Nếu như năm 2013, một Bitcoin chỉ đủ để mua một bữa ăn nhanh kèm khoai tây chiên, thì ngày nay, một Bitcoin có thể mua được một chiếc xe hơi sang trọng.

Vai trò của Bitcoin như một kho lưu trữ giá trị cũng được phản ánh rõ nét qua sự tăng trưởng số lượng ví Bitcoin. Theo Statista, số lượng ví Bitcoin đã tăng lên hơn 85 triệu vào năm 2022, từ con số gần như bằng không trước đó.

Tâm lý thị trường

Mặc dù nhu cầu về Bitcoin đang không ngừng tăng lên trên toàn cầu, nhưng tâm lý thị trường vẫn luôn đóng một vai trò quan trọng trong những biến động giá đầy bất ngờ của nó. Khi thị trường tràn ngập sự lạc quan, giá Bitcoin thường có xu hướng tăng lên. Tuy nhiên, khi giá đạt đến một đỉnh ngắn hạn hoặc tâm lý nhà đầu tư thay đổi, sự đảo chiều có thể diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ, khiến nhiều người không kịp trở tay.

Để nắm bắt được tâm lý thị trường, một trong những công cụ phổ biến nhất được sử dụng là Chỉ số Sợ hãi và Tham lam (Fear and Greed Index). Có nhiều phiên bản khác nhau của chỉ số này, mỗi phiên bản lại tập trung vào những tiêu chí cụ thể như mức độ biến động, động lượng thị trường và cả những thông tin trên mạng xã hội.

Khi chỉ số này rơi vào vùng cực đoan, thể hiện sự tham lam hoặc sợ hãi tột độ, các nhà giao dịch thường chuẩn bị tinh thần cho một sự đảo chiều sắp xảy ra. Những điểm cực đoan này thường là dấu hiệu cho thấy thị trường có thể đã bị bán quá mức hoặc mua quá mức, tạo điều kiện cho một sự điều chỉnh giá mạnh mẽ.

Bối cảnh pháp lý

Mặc dù đồng coin tốt nhất cho danh mục đầu tư Bitcoin hoạt động phi tập trung, không chịu sự kiểm soát của bất kỳ chính phủ nào, nhưng những hành động của chính phủ vẫn có thể tác động đến giá của nó. Ví dụ điển hình là việc chấp thuận Quỹ ETF Bitcoin (quỹ giao dịch hoán đổi) tại thị trường Mỹ vào năm 2024.

Sự kiện này đã góp phần đẩy giá BTC từ 26.000 đô lên 60.000 đô, và sau khi các ETF này chính thức ra mắt, thị trường thậm chí còn lập đỉnh cao mới mọi thời đại. Ethereum, đồng tiền điện tử lớn thứ hai thế giới, cũng đã trải qua một đợt tăng giá tương tự khi có tin đồn về việc ra mắt ETF Ethereum.

Tuy nhiên, không phải lúc nào các động thái từ chính phủ cũng mang lại lợi ích cho thị trường tiền điện tử. Trong suốt năm 2023 và đầu năm 2024, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã liên tiếp khởi kiện một số sàn giao dịch tiền điện tử lớn như Binance, Kraken và Coinbase, với cáo buộc bán chứng khoán chưa đăng ký. Những vụ kiện này đã khiến thị trường tiền điện tử vốn đã ảm đạm càng trở nên nguội lạnh.

Cho dù những hành động thực thi pháp luật này có hợp lý hay không, chúng vẫn có tác động không nhỏ đến giá của Bitcoin và các loại tiền điện tử khác.

Cuộc đua khốc liệt giữa các đồng coin

“Bitcoin dominance”, hay còn gọi là “sự thống trị của Bitcoin”, là một thuật ngữ quen thuộc với giới đầu tư tiền điện tử, dùng để chỉ tỷ lệ phần trăm giá trị của Bitcoin so với toàn bộ thị trường. Trong những năm đầu tiên, Bitcoin gần như là ông vua không đối thủ, chiếm lĩnh gần như toàn bộ thị trường với tỷ lệ thống trị gần 100%.

Tuy nhiên, thời thế đã thay đổi. Hiện nay, sự thống trị của Bitcoin chỉ còn dao động quanh mức 55%, phần còn lại thuộc về hàng chục nghìn loại tiền điện tử khác, từ những đồng tiền có tiềm năng thực sự cho đến những đồng meme coin hay shitcoin được tạo ra chỉ để mua vui. Khi các nhà đầu tư muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình, họ có thể bán một phần số Bitcoin đang nắm giữ để đầu tư vào những đồng tiền mới nổi này.

Các blockchain cạnh tranh như Ethereum và Solana cũng đang dần khẳng định vị thế của mình, thu hút ngày càng nhiều sự chú ý từ giới đầu tư. Ví dụ, vốn hóa thị trường pha loãng hoàn toàn của ETH hiện đã lên tới gần 450 triệu đô.

Khai thác và chi phí khai thác Bitcoin

Khai thác Bitcoin, đặc biệt là ở quy mô lớn, không hề đơn giản và rẻ tiền. Chi phí điện năng là một trong những yếu tố quan trọng nhất, và con số này có thể khác nhau rất nhiều tùy thuộc vào giá điện ở từng địa điểm. Theo một ước tính gần đây, chi phí để khai thác một Bitcoin có thể lên tới gần 53.000 đô. Trong trường hợp chi phí khai thác vượt quá giá trị của Bitcoin, các thợ mỏ sẽ chỉ bán đủ số Bitcoin cần thiết để duy trì hoạt động và giữ lại phần còn lại, hy vọng giá sẽ tăng lên trong tương lai.

Không chỉ tốn kém về điện năng, khai thác Bitcoin còn đòi hỏi những thiết bị chuyên dụng gọi là ASIC (Application-Specific Integrated Circuits). Để cạnh tranh với những thợ mỏ khác trong cuộc đua tốc độ băm ngày càng khốc liệt, các dàn máy đào Bitcoin này cần được nâng cấp thường xuyên, đòi hỏi một khoản đầu tư không nhỏ.

Độ khó khai thác Bitcoin cũng không phải là một hằng số, mà thay đổi liên tục dựa trên tốc độ băm của mạng lưới. Nếu các thợ mỏ không có lãi và quyết định dừng khai thác, tốc độ hash sẽ giảm xuống. Tuy nhiên, nhìn chung, tổng tốc độ băm của mạng lưới Bitcoin thường có mối tương quan chặt chẽ với giá của BTC.

Sự nhập cuộc của các ông lớn

Các tổ chức tài chính lớn trên thế giới vẫn còn khá dè dặt trong việc xem Bitcoin như một loại tài sản chính thức. Nguyên nhân chủ yếu là do sự thiếu ổn định về mặt pháp lý và những hạn chế về lưu ký đối với một số loại hình dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, với Bitcoin, tình hình có thể sẽ thay đổi sau khi các quỹ ETF tiền điện tử ra đời, giúp củng cố vị thế của Bitcoin như một hàng hóa chứ không phải là một loại chứng khoán.

Một rào cản khác khiến các tổ chức còn e ngại là sự biến động giá quá lớn của Bitcoin. Các nhà đầu tư cá nhân có thể chấp nhận được những thăng trầm của thị trường, nhưng các tổ chức lớn lại không muốn mạo hiểm với những khoản đầu tư có thể biến động mạnh như vậy. Tuy nhiên, khi ngày càng nhiều tổ chức trên thế giới bắt đầu nhìn nhận Bitcoin như một kho lưu trữ giá trị, một loại tiền tệ thanh toán hoặc tài sản thế chấp, giá của Bitcoin chắc chắn sẽ phản ánh nhu cầu ngày càng tăng cao này.

Giá trị của Bitcoin đến từ đâu?

Bitcoin không phải tự nhiên mà có được vị thế như ngày hôm nay. Giá trị của nó với tư cách là một sự thay thế cho tiền tệ truyền thống đã phải trải qua một hành trình đầy gian nan và thử thách, nhờ niềm tin của một nhóm nhỏ những người đam mê và tin tưởng vào tiềm năng của công nghệ blockchain.

Năm 2009, năm mà Bitcoin chính thức được ra mắt một giao dịch PayPal trị giá khoảng 5 đô la đã đánh dấu cột mốc đầu tiên cho việc mua Bitcoin. Martti Malmi, một chàng sinh viên khoa học máy tính khi đó, đã bán 5.050 Bitcoin với giá 5,02 đô, tương đương với giá trị 0,0009 đô cho mỗi Bitcoin. Có lẽ, chính Martti Malmi khi đó cũng không thể ngờ rằng quyết định của mình lại góp phần tạo nên một bước ngoặt lịch sử cho thị trường tiền điện tử.

Đến năm 2010, những sàn giao dịch Bitcoin đầu tiên bắt đầu xuất hiện mang đến cơ hội cho việc giao dịch và đầu tư tiền ảo cực hấp dẫn vào đồng tiền này. Đến năm 2011, những sàn giao dịch lớn hơn như Mt. Gox (nay đã ngừng hoạt động) cũng tham gia vào cuộc chơi, thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư và đẩy giá Bitcoin lên cao.

Năm 2012, Coinbase một trong những sàn giao dịch tiền điện tử hàng đầu hiện nay, được thành lập từ một căn hộ nhỏ. Thời điểm đó, giá Bitcoin chỉ vỏn vẹn 6 đô, một con số không thể so sánh với mức giá hàng chục nghìn đô hiện nay.

Hành trình của Bitcoin vẫn còn tiếp tục, và chắc chắn sẽ còn nhiều bất ngờ và thử thách đang chờ đợi phía trước. Tuy nhiên, với những gì đã đạt được, Bitcoin đã chứng minh được sức mạnh và tiềm năng to lớn của mình, và chắc chắn sẽ tiếp tục là một trong những nhân tố quan trọng định hình tương lai của thị trường tài chính toàn cầu.

Ai định đoạt mức giá của Bitcoin

Thị trường, với muôn vàn biến động, chính là “ông trùm” thực sự nắm giữ quyền lực tối cao trên thị trường tiền điện tử. Giá cả của các đồng tiền ảo, ban đầu, được định hình thông qua việc trao đổi giữa tiền pháp định (như đô la Mỹ, euro,…) và tiền điện tử, hoặc ngược lại. Các nhà đầu tư sẽ mua vào hoặc bán ra tùy thuộc vào niềm tin và kỳ vọng của họ về giá trị của đồng tiền đó.

Tuy nhiên, không chỉ dừng lại ở đó, cả các sàn giao dịch phi tập trung và tập trung đều cho phép các nhà giao dịch định giá tài sản điện tử dựa trên giá trị tương đối với các tài sản điện tử khác. Ví dụ, bạn có thể giao dịch cặp BTC/ETH (Bitcoin/Ethereum) trên nhiều sàn giao dịch hoặc swap ETH lấy các đồng meme coin mới nổi trên các sàn phi tập trung.

Vậy, câu hỏi đặt ra là: Ai mới thực sự là người kiểm soát giá trị của tiền điện tử? Khác với nhiều thị trường truyền thống, nơi chính phủ có thể can thiệp vào giá cả, thị trường tiền điện tử hoàn toàn tự do và phụ thuộc vào chính những người tham gia để xác định giá trị của các đồng tiền. Nếu cả thế giới mất niềm tin vào tiềm năng của các loại tiền tệ phi tập trung, thì sức mạnh của thị trường sẽ đẩy giá Bitcoin và các dự án tương tự về con số không.

Nói một cách đơn giản, không có bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào có thể “hô mưa gọi gió” trên thị trường tiền điện tử. Giá trị của các đồng tiền ảo được quyết định bởi hàng triệu người tham gia thị trường, với những niềm tin, kỳ vọng và quyết định đầu tư khác nhau. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, sự biến động giá của tiền điện tử đôi khi có thể rất mạnh mẽ và khó đoán, mang lại cơ hội lẫn rủi ro cho nhà đầu tư.

Dự đoán giá Bitcoin nhờ phân tích kỹ thuật

Thị trường tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin, vẫn còn khá non trẻ và có quy mô nhỏ bé hơn nhiều so với các thị trường tài chính truyền thống. Vậy nhưng rất nhiều nhà giao dịch tiền điện tử lại ưa chuộng sử dụng các chỉ báo kỹ thuật để định hướng các giao dịch của mình.

Một số mô hình kỹ thuật phổ biến mà các “trader” Bitcoin thường xuyên sử dụng bao gồm mô hình vai đầu vai, mô hình tam giác, mô hình nêm, và mô hình cốc và tay cầm. Mỗi mô hình này đều có những đặc điểm và ý nghĩa riêng, giúp các nhà giao dịch nhận biết các tín hiệu mua vào hoặc bán ra một cách kịp thời.

Ngoài ra, các chỉ báo kỹ thuật như đường trung bình động (MA), chỉ báo sức mạnh tương đối (RSI), và chỉ báo MACD cũng được sử dụng rộng rãi để dự đoán biến động giá Bitcoin. Các chỉ báo này cung cấp thông tin về động lượng thị trường, mức độ biến động, và các tín hiệu mua/bán tiềm năng, giúp các nhà giao dịch có thêm cơ sở để đưa ra quyết định.

Chu kỳ và xu hướng thị trường

Cũng giống như các thị trường khác, thị trường tiền điện tử cũng trải qua những chu kỳ lên xuống. Tuy nhiên, những biến động này thường mạnh và kịch tính hơn nhiều so với những gì bạn thường thấy trên thị trường chứng khoán. Hãy cùng chúng tôi khám phá những “con sóng” đặc trưng của thị trường tiền điện tử.

Dù có rất nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá trị của Bitcoin và các loại tiền điện tử khác trong mỗi giai đoạn, nhưng việc nắm bắt được bức tranh toàn cảnh của chu kỳ thị trường sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng quan và chiến lược hơn. Đừng quá lo lắng trước những biến động giá hàng ngày, hãy nhớ rằng chúng chỉ là một phần của chu kỳ thị trường lớn hơn. Bằng cách hiểu rõ những giai đoạn này, bạn có thể đưa ra những quyết định đầu tư thông minh hơn và tận dụng tối đa cơ hội mà thị trường mang lại.

Kết luận

Vậy, điều gì thực sự quyết định giá của Bitcoin? Câu trả lời ngắn gọn nhất chính là quy luật cung và cầu. Tuy nhiên, Bitcoin lại mang trong mình những đặc tính độc đáo, khiến nó trở thành một kênh đầu tư tiềm năng cho các nhà đầu tư dài hạn. Với nguồn cung có giới hạn chỉ 21 triệu đồng và một mạng lưới thợ mỏ toàn cầu hùng hậu đảm bảo an ninh cho hệ thống, Bitcoin vẫn luôn là một trong những cái tên sáng giá nhất trong thế giới tiền điện tử.

Về phía cầu, khi ngày càng nhiều người mua, từ các nhà đầu tư cá nhân cho đến các tổ chức lớn, chấp nhận và sử dụng Bitcoin, nguồn cung hạn chế sẽ đẩy giá của nó lên cao hơn.

Bitcoin không chỉ là một loại tiền tệ, mà còn là một công nghệ đột phá, mang trong mình nhiều giá trị khác nhau. Nó vừa là một phương tiện thanh toán tiện lợi, vừa là một kho lưu trữ giá trị an toàn, một công cụ phòng ngừa lạm phát, và thậm chí là một biểu tượng của sự tự do tài chính.

Các câu hỏi thường gặp